Soạn bài Chạy giặc SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2

* Hướng dẫn đọc

Nội dung chính:

Chạy giặc phản ánh hiện thực đau thương của nhân dân Nam Bộ trong những ngày đầu thực dân Pháp xâm lược. Trước khi bị thực dân Pháp xâm lược đất nước và nhân dân ta đang trong thời kì yên bình. Nhưng rồi khi lũ giặc đến đã phá vỡ tất cả. 

Câu 1 trang 13, SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2 

Xác định bố cục, niêm, luật, vần, nhịp của bài thơ.

Phương pháp: 

Vận dụng kiến thức về thơ thất ngôn

Lời giải: 

- Bố cục: 4 phần (đề – thực – luận – kết)

+ Đề (2 câu đầu): giới thiệu tình hình đất nước bị giặt Tây xâm lược

+ Thực (2 câu tiếp): khắc họa chi tiết khung cảnh loạn lạc

+ Luận (2 câu tiếp): chuyển sang nhìn vấn đề trong một bối cảnh rộng hơn

+ Kết (2 câu cuối): tình cảm yêu nước, thương dân, lo lắng cho vận mệnh đất nước

- Niêm: chữ thứ hai của câu 1 là “trắc” niêm với chữ thứ hai của câu 8 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 2 là “bằng” niêm với chữ thứ hai của câu 3 cũng là “bằng”, chữ thứ hai của câu 4 là “trắc” niêm với chữ thứ hai của câu 5 cũng là “trắc”, chữ thứ hai của câu 6 là “bằng” niêm với chữ thứ hai của câu 7 cũng là “bằng”.

- Vần: chỉ hiệp theo một vần ở các câu 1, 2, 4, 6, 8 (Tây – tay – bay – mây – này)

- Đối: Câu thứ ba đối với câu thứ tư, câu thứ năm đối với câu thứ sáu.

- Nhịp: Bài thơ ngắt nhịp 2/2/3 ở các câu 1, 3, 4, 5, 6 và ngắt nhịp 4/3 ở các câu 2, 7, 8. Đây là cách ngắt nhịp tạo được cảm xúc dồn dập, biến đổi.

=> Kết luận: Bài thơ tuân thủ quy định về luật, niêm, vần của một bài thơ thất ngôn bát cú luật trắc vần bằng theo luật Đường. 

Câu 2 trang 13, SGK Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo tập 2 

Trong sáu câu đầu, hình ảnh chạy giặc của người dân được gợi tả bằng những từ ngữ nào?

Phương pháp: 

Vận dụng kĩ năng đọc hiểu

Lời giải: 

- Hình ảnh chạy giặc của người dân được gợi tả bằng những từ: lơ xơ, đảo đặc (từ láy), tan bọt nước, nhuốm màu máy là những từ gợi hình, gợi cảm, vẽ ra được bức tranh loạn lạc, tang thương với những con người yếu ớt, không nơi nương tựa.