Soạn bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới - Văn 9 tập 2 ngắn gọn

Bố cục:

   - Phần 1 (từ đầu ... càng nổi trội) : Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới.

   - Phần 2 (tiếp ... điểm yếu của nó) : Bối cảnh thế giới và những yêu cầu của nó.

  - Phần 3 (tiếp ... và hội nhập) : Điểm mạnh, điểm yếu của người Việt Nam.

   - Phần 4 (còn lại) : Nhiệm vụ cấp thiết của thế hệ trẻ.

Nội dung chính: 

Tác phẩm đã nêu ra bình luận cụ thể về những điểm mạnh, điểm yếu trong tính cách và thói quen của người Việt Nam, từ đó, đưa ra những yêu cầu, đòi hỏi con người Việt Nam phải khắc phục điểm yếu để bước vào thế kỉ mới.

Câu 1 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Tác giả viết bài này trong thời điểm nào của lịch sử? Bài viết đã nêu vấn đề gì? Ý nghĩa thời sự và ý nghĩa lâu dài của vấn đề ấy.

Những yêu cầu, nhiệm vụ hết sức to lớn và cấp bách đang đặt ra cho đất nước ta thế hệ trẻ hiện nay là gì?

Trả lời:

 - Tác giả viết bài này vào đầu năm 2001, chuyển giao giữa hai thế kỉ của toàn thế giới, với nước ta là tiếp bước công cuộc đổi mới từ cuối thế kỉ trước.

   - Vấn đề : Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới → Tính thời sự nóng hổi, có ý nghĩa lâu dài với sự phát triển hội nhập của đất nước.

   - Nhiệm vụ : nhìn nhận những hạn chế cần khắc phục để không bị tụt hậu và bắt kịp bước đi của thời đại. Đưa đất nước thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tiếp cận nền kinh tế tri thức.

Câu 2 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Hãy đọc lại cả bài và lập dàn ý theo trình tự lập luận của tác giả?

Trả lời: 

Trình tự lập luận:

- Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới, quan trọng nhất là sự chuẩn bị bản thân con người.

- Bối cảnh thế giới và nhiệm vụ của đất nước ta.

- Những điểm mạnh và điểm yếu của con người Việt Nam.

- Nhiệm vụ cả thế hệ trẻ khi bước vào thế kỉ mới. 

Câu 3 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Trong bài này, tác giả cho rằng: “trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất”. Điều đó có đúng không, vì sao?

Trả lời:

“Sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất”. Vì máy móc và các yếu tố khác có tân tiến hiện đại đến bao nhiêu cũng là do con người sản xuất, sáng tạo ra, không thể thay thế được con người, đặc biệt trong nền kinh tế tri thức. 

Câu 4 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Tác giả đã nêu ra và phân tích những điểm mạnh, điểm yếu nào trong tính cách, thỏi quen của người Việt Nam ta? Những điểm mạnh, điểm yếu ấy có quan hệ như thế nào với nhiệm vụ đưa dất nước đi lên công nghiệp hoá hiện đại hoá trong thời đại ngày nay?

Trả lời: 

Điểm mạnh yếu của con người Việt Nam và tác động tới nhiệm vụ đất nước :

   - Thông minh nhạy bén với cái mới, song thiếu kiến thức cơ bản, kém khả năng thực hành → Không thích ứng với nền kinh tế mới.

   - Cần cù sáng tạo nhưng thiếu tính tỉ mỉ, không coi trọng /quy trình → Ảnh hưởng nặng nề của phương thức sản xuất nhỏ và thôn dã, là vật cản ghê gớm.

   - Đùm bọc, đoàn kết trong chiến đấu nhưng đố kị trong làm ăn và cuộc sống → Ảnh hưởng tới đạo đức, giảm đi sức mạnh và tính liên kết

   - Bản tính thích ứng nhanh dễ hội nhập nhưng có tính kì thị trong kinh doanh, khôn vặt → Cản trở kinh doanh và hội nhập.

Câu 5 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Em đã học và đọc nhiều tác phẩm văn học và những bài học lịch sử nói về các phẩm chất truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, con người Việt Nam. Những nhận xét của tác giả có gì giống và có điểm gì khác với những điều mà em đã đọc được trong cách sách vở nói trên? Thái độ của tác giả như thế nào khi nêu những nhận xét này? 

Trả lời: 

  - Nhận xét của tác giả với các sách lịch sử và văn học :

       + Điểm giống : phân tích, nhận xét những ưu điểm của người Việt : thông minh, cần cù, sáng tạo, nhạy bén với cái mới, đoàn kết trong chiến đấu...

       + Điểm khác : còn phê phán những khuyết điểm, hạn chế như thiếu kĩ năng thực hành, đố kị, khôn vặt, thiếu cẩn trọng...

   - Thái độ tác giả : khách quan khoa học, chân thực đúng đắn.

Câu 6 trang 30 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Trong văn bản, tác giả sử dụng nhiều thành ngữ; tục ngữ. Hãy tìm những thành ngữ, tục ngữ ấy cho biết ý nghĩa, tác dụng của chúng.

Trả lời: 

Những thành ngữ, tục ngữ được sử dụng : nước đến chân mới nhảy, liệu cơm gắp mắm, trâu buộc ghét trâu ăn, bóc ngắn cắn dài... → Tác dụng : cho bài viết sinh động, cụ thể, vấn đề mang tính uyên bác trở nên gần gũi dể hiểu.

LUYỆN TẬP

Câu 1 trang 31 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Em hãy nêu những dẫn chứng trong thực tế xã hội và nhà trường để làm rõ nhận định điểm mạnh điểm yếu của con người Việt Nam như nhận định của tác giả

Trả lời: 

Dẫn chứng cho điểm mạnh yếu của người Việt như tác giả đã nêu :

 - Con người Việt Nam rất thông minh : đạt giải cao trong các cuộc thi toán, lí, hóa...

 - Yêu thương đùm bọc nhau : giúp đỡ những vùng bão lũ ngập lụt.

 - Bệnh lề mề, ý thức kém trong cộng đồng (giữ vệ sinh kém, rác bừa bãi...), khôn vặt (chặt chém khách du lịch,...)

Câu 2 trang 31 - Văn 9 Tập 2

Câu hỏi: 

Em nhận thấy ở bản thân mình có những điểm mạnh điểm yếu nào trong những điều tác giả đã nêu, và cả những điều tác giả chưa nói tới? Nêu phương hướng khắc phục những điểm yếu

Trả lời:

- Điểm mạnh của bản thân:

+ Có khả năng tiếp thu kiến thức nhanh

+ Có khả năng nắm bắt khái quát vấn đề.

+ Có tính sáng tạo.

- Điểm yếu của bản thân:

+ Đôi khi còn lười trong suy nghĩ và hành động.

+ Chưa làm việc một cách tỉ mỉ, cẩn thận.

=> Phương hướng khắc phục: ra sức học tập, thay đổi bản thân, rèn luyện để trở thành người năng động.

Sachbaitap.com