Soạn bài Sơn Tinh, Thủy Tinh Văn 9 Kết nối tri thức tập 1

Sau khi đọc

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Nêu những điểm giống nhau và khác nhau về cốt truyện, cách kể chuyện giữa truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh với bài thơ cùng tên của Nguyễn Nhược Pháp.

Phương pháp: 

Đọc toàn bài thơ và gợi nhớ nội dung truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh để rút ra điểm giống nhau và khác nhau.

Lời giải: 

- Giống nhau: Cả hai văn bản đều có cốt truyện là Sơn Tinh và Thủy Tinh đều muốn lấy Mị Nương nhưng Sơn Tinh đến trước lấy được Mị Nương. Thủy Tinh đến sau không lấy được nàng rất tức giận cho nên đánh nhau với Sơn Tinh. Nhưng cuối cùng Thủy Tinh đều thua. Hàng năm sự việc này đều diễn ra nhưng Thủy Tinh đều thua.

- Khác nhau

Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Phép thuật của Sơn Tinh và Thủy Tinh thể hiện cụ thể như thế nào? Theo em người kể chuyện có bộc lộ thái độ thiên vị đối với nhân vật nào không? Dựa vào đâu em kết luận như vậy?

Phương pháp: 

Đọc kĩ toàn bài thơ để chỉ ra phép thuật của Sơn Tinh và Thủy Tinh. Nhận xét về yếu tố thiên vị của người kể chuyện với nhân vật. Đưa kèm minh chứng.

Lời giải: 

* Phép thuật của Sơn Tinh và Thủy Tinh thể hiện cụ thể như sau:

- Thủy Tinh: “hô mây to nước cả”, “giậm chân rung khắp làng gần quanh”, “ào ào mưa đổ xuống như thác”, “cây xiêu, cầu gãy, nước hò reo”, “lăn, cuốn, gầm, lay, tung sóng bạc”, “bò lợn, cột nhà trôi theo” ...

- Sơn Tinh: “núi từng dải, nhà lớn, đồi con lổm cổm bò” …

* Theo em, người kể chuyện có bộc lộ thái độ thiên vị đối với nhân vật Sơn Tinh. Vì:

+ Phép thuật của Thủy Tinh đều gây ra thiệt hại cho vạn vật và nhân dân.

+ Phép thuật của Sơn Tinh mang điều tích cực đến cho nhân dân.

+ Sau khi Thủy Tinh thể hiện phép thuật thì tác giả miêu tả thái độ của Mị Nương và vua Hùng là thái độ sợ hãi.

+ …

Câu 3 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Liệt kê những chi tiết miêu tả Mị Nương. Những chi tiết đó giúp em hình dung thế nào về nhân vật?

Phương pháp: 

Đọc những đoạn thơ đầu để liệt kê chi tiết miêu tả Mị Nương. Từ đó đưa ra hình dung về nhân vật.

Lời giải: 

- Những chi tiết miêu tả Mị Nương: “xinh như tiên trên trần”, “tóc xanh”, “viền má hây đỏ”, “miệng nàng hé thắm như san hô”, “tay ngà trắng nõn, hai chân nhỏ” …

- Những chi tiết trên cho ta thấy Mị Nương là một người xinh đẹp, có vẻ đẹp dịu dàng nghiêng nước, nghiêng thành…

Câu 4 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Cảnh giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh được nhà thơ miêu tả bằng những chi tiết nào? Phân tích một chi tiết gây ấn tượng mạnh đối với em.

Phương pháp: 

Đọc kĩ toàn bài thơ để chỉ ra cảnh giao tranh giữa hai nhân vật và phân tích chi tiết gây ấn tượng.

Lời giải: 

- Cảnh giao tranh:

Choàng nghe sóng vỗ, reo như sấm,

Bạch hổ dừng chân, lùi, vểnh tai.

Mỵ Nương tung bức rèm đỏ thắm,

Sơn Tinh trông thấy càng dương oai.

Sóng cả gầm reo lăn như chớp,

Thuỷ Tinh cưỡi lưng rồng hung hăng.

Cá voi quác mồm to muốn đớp,

Cá mập quẫy đuôi cuồng nhe răng.

Càng cua lởm chởm giơ như mác;

Tôm kềnh chạy quắp đuôi xôn xao.

Sơn Tinh hiểu thần ghen, tức khắc

Niệm chú, đất nẩy vù lên cao.

Hoa tay thần vẫy hùm, voi, báo.

Đuôi quắp, nhe nanh, giơ vuốt đồng,

Đạp long đất núi, gầm xông xáo,

Máu vọt phì reo muôn ngấn hồng.

Mây đen hăm hở bay mù mịt,

Sấm ran, sét động nổ loè xanh.

Tôm cá xưa nay im thin thít,

Mở quác mồm to kêu thất thanh.

- Chi tiết em ấn tượng là:

Tôm cá xưa nay im thin thít,

Mở quác mồm to kêu thất thanh.

+ Chi tiết này đem lại ấn tượng mạnh cho em vì qua câu thơ này, bản thân người đọc sẽ hình dung được đây là một trận chiến quyết liệt đến mức nào mới có thể khiến tôm cá xưa nay đều im lặng, nay phải kêu thất thanh

Câu 5 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Tính chất kì ảo thể hiện như thế nào trong câu chuyện được kể bằng thơ? Cách miêu tả những yếu tố kì ảo có gì đặc sắc?

Phương pháp: 

Đọc lại toàn bài thơ để nhận xét về tính chất kì ảo.

Lời giải: 

- Tính chất kì ảo được thể hiện thông qua việc miêu tả hai nhân vật Sơn Tinh và Thủy Tinh.

- Cách miêu tả những yếu tố kì ảo được thể hiện như một phương thức kể chuyện bằng thơ giúp cho bài thơ trở nên hấp dẫn, tăng sức thu hút, thể hiện trí tưởng tượng phong phú, liên tưởng tài tình,…

Câu 6 (trang 27 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Theo em, điều gì làm nên sức hấp dẫn của bài thơ Sơn Tinh – Thủy Tinh? Vì sao?

Phương pháp: 

Đọc lại toàn bài đưa ra sức hấp dẫn của bài thơ.

Lời giải: 

- Điều làm nên sức hấp dẫn của bài thơ Sơn Tinh – Thủy Tinh là:

+ Yếu tố kì ảo. Vì yếu tố kì ảo giúp cho bài thơ trở nên cuốn hút, hấp dẫn và thú vị hơn.

+ Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn.

+ Nghệ thuật miêu tả nhân vật.

+ Thể thơ tự do.

Sachbaitap.com