Soạn bài Thi nói khoác SGK Ngữ Văn 8 Cánh Diều tập 1

Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 100 SGK Ngữ văn 8 Tập 1)

- Đọc trước văn bản Thi nói khoác và tìm hiểu thêm về truyện cười dân gian Việt Nam.

- Chuẩn bị một truyện cười dân gian hoặc hiện đại có đề tài nói khoác để giới thiệu cho các bạn trong lớp.

Lời giải:

- Truyện cười dân gian Việt Nam: là một lĩnh vực truyện kể dân gian rộng lớn, đa dạng, phức tạp bao gồm những hình thức được gọi bằng những danh từ khác nhau như truyện tiếu lâm, truyện khôi hài,...Truyện cười được viết trước hết nhằm mục đích giải trí, sau là nhằm đả kích, phê phán xã hội đương thời. vạch trần cái ác, cái xấu có tính bản chất của giai cấp thống trị, lãnh đạo. Truyện trào phúng đả kích từ vua chúa, quan chức đến địa chủ cường hào, thầy đồ, thầy chùa, thầy pháp, thầy lang, nhà giàu mới, ông bà chủ,... Để có thể tổng hợp hết những truyện cười dân gian thì dường như là một chuyện bất khả thi. Tuy nhiên vẫn nổi bật những tác phẩm truyện cười hay và chứa đựng nhiều ý nghĩa.

- Truyện cười “Ngạo mạn”:

Có người thư sinh nọ quen thói ba hoa khoác lác, từng nói với bạn mình rằng: 

“Từ cổ chí kim, thánh nhân chính là những người khó tìm nhất. Năm xưa kể từ lúc Bàn Cổ vương khai thiên lập địa, vạn vật sống trên đời không ai có thể so với ngài. Cho nên ngài được tính là người thứ nhất”.

Nói xong câu này, thư sinh giơ lên 1 ngón tay để xác nhận.

“Sau đó là tới Khổng Tử, người am hiểu thi thư lễ nhạc, được mệnh danh là thầy của vạn nhà, không ai dám bất kính. Ngài được tính là người thứ hai.” – thư sinh lại giơ thêm một ngón tay, tỏ ý đang đếm.

Thư sinh nói tiếp:

“Từ sau hai người này, không còn có ai đủ khiến tôi cảm thấy nể phục…”.

Thế nhưng chỉ sau vài giây chần chừ, người này lại hớn hở quay sang khẳng định với bạn mình:

“Anh thấy tôi nói có đúng không? Bậc thánh nhân trên đời quả nhiên rất ít, tính cả tôi mới có đúng 3 người”.

Đọc hiểu

Nội dung chính: truyện nhằm châm biếm tính khoác lác và nhát chết của bọn quan lại trong xã hội thời phong kiến.

Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 101, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Nói khoác là gì?

Phương pháp:

Tìm hiểu về khái niệm truyện ngắn

Lời giải:

Nói khoác là nói những điều quá xa sự thật hoặc không thể có trong thực tế để khoe khoang hoặc để đùa vui tính hay và nói khoác đồng nghĩa với khoác lác, nói phét, phét lác hay khoe khoang những cái mình không có, hoặc nói quá sự thật phóng đại quy mô, tính chất, mức độ của sự vật.

Câu 2 (trang 101, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Vì sao quan thứ nhất chịu thua quan thứ hai?

Phương pháp:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải:

- Vì quan thứ nhất biết quan thứ hai nói xỏ mình, ông ấy biết quan thứ nhất nói dối.

Câu 3 (trang 101, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tranh minh họa cho biết gì về bối cảnh cuộc thi nói khoác?

Phương pháp:

Quan sát tranh

Lời giải:

Bức tranh minh họa cảnh 4 vị quan ngồi ăn chơi, rượu chè say xỉn, bên cạnh là lính gác. Các quan nói chuyện mà ai cũng cười như thế nghe được chuyện gì thú vị lắm.

Câu 4 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Vì sao quan thứ ba chịu thua quan thứ tư?

Phương pháp:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải:

- Vì ông biết quan quan thứ tư đang chọc ngoáy lại ông. Cái cây mà quan thứ tư nói là dùng để làm cây cầu mà ông nói khoác.

Câu 5 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Kết thúc truyện có gì bất ngờ?

Phương pháp:

Đọc kĩ đoạn văn

Lời giải:

Bất ngờ ở chỗ anh lính trực tiếp nói rõ các quan nói khoác khi dám hét "Đồ nói láo cả! Lính đâu? Trói cổ chúng nó lại cho ta!" và anh coi đó là một nói khoác hùa theo các quan.

Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Nhan đề Thi nói khoác gợi cho em những suy nghĩ gì về nội dung văn bản?

Phương pháp:

Lí giải theo cách hiểu

Lời giải:

Nhan đề cho em biết nội dung văn bản nói về một cuộc trò chuyện của những kẻ nói khoác.

Câu 2 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

“Truyện cười thường ngắn gọn, cốt truyện đơn giản, ít nhân vật”. Em hãy làm sáng tỏ nhận xét vừa nêu bằng truyện Thi nói khoác.

Phương pháp:

Dựa vào văn bản và phần Kiến thức ngữ văn để trả lời

Lời giải:

- Độ dài văn bản: ngắn gọn, xúc tích.

- Cốt truyện đơn giản, chỉ xoay quanh cuộc nói chuyện của bốn vị quan.

- Truyện chỉ bao gồm 4 vị quan và 1 anh lính.

Câu 3 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tại sao có thể nói: Nội dung nói khoác của ông quan thứ hai và ông quan thứ tư đều có ý “nói lỡm” ông quan thứ nhất và ông quan thứ ba?

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải:

Nói nội dung nói khoác của ông quan thứ hai và ông quan thứ tư đều có ý “nói lõm” ông quan thứ nhất và ông quan thứ ba vì:

- Từ câu nói của ông quan thứ nhất "Tôi nhớ....con trâu to lắm, nó liếm một cái hết cả sào mạ", ta có thể hình dung đó là một con trâu to và muốn cột được con trâu đó thì cần một cái dây to thật to. Nó giống với chiếc dây mà ông thứ hai nói. Hay rõ hơn, quan thứ nhất có nhìn cái gì cũng  kém hơn quan thứ hai.

- Cái cây mà quan thứ 4 nói là dùng để làm cây cầu mà ông nói khoác. Quan thứ tư đã nhìn thấy nó trước quan thứ ba trước cả khi cây cầu thành hình. Hay rõ hơn, quan thứ ba có nhìn cái gì cũng  kém hơn quan thứ tư.

Câu 4 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Điều gì khiến người đọc phải buồn cười qua câu chuyện này?

Phương pháp:

Đọc kĩ câu chuyện

Lời giải:

- Qua câu chuyện này, điều khiến người đọc phải buồn cười đó là cuộc đối thoại giữa các vị quan với nhau. Ông nào cũng nói khoác, phóng đại sự thật lên để rồi không ai chịu thua ai, nhưng họ lại thua bởi chính câu nói của anh lính canh.

Câu 5 (trang 102, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Theo em, truyện Thi nói khoác chủ yếu nhằm mục đích gì (mua vui hoặc châm biếm, đả kích, phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội)?

Phương pháp:

Dựa vào kiến thức đã học về truyện cười trả lời theo ý hiểu 

Lời giải:

Truyện Thi nói khoác chủ yếu nhằm mục đích châm biếm, đả kích, phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.

Sachbaitap.com