Soạn văn 10: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX

Giai đoạn văn học

Nội dung

Nghệ thuật

Sự kiện văn học, tác giả, tác phẩm

Thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV

Nội dung yêu nước với âm hưởng hào hùng

+ Văn học chữ Hán với các thể loại văn học tiếp thu tù Trung Quốc đạt được những thành tựu lớn.

+ Văn học chữ Nôm mới bắt đầu xuất hiện.

- Văn học viết chính thức ra đời từ thế kỉ X; văn học chữ Nôm xuất hiện cuối thế kỉ XII.

- Lý Công Uẩn (Thiên đô chiếu), Trần Quốc Tuấn (Hịch tướng sĩ), Trương Hán Siêu (Bạch Đằng Giang Phú), Phạm Ngũ Lão (Thuật hoài),…

Thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII

Đi từ nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến nội dung phản ánh, phê phán hiện thực xã hội phong kiến

+ Văn học chữ Hán tiếp tục phát triển với nhiều thể loại phong phú.

+ Văn học chữ Nôm có sự Việt hóa các thể loại tiếp thu từ Trung Quốc, đồng thời có sự sáng tạo những thể loại văn học dân tộc

- Văn học viết chính thức xuất hiện hai thành phần: Chữ Hán và chữ Nôm.

- Nguyễn Trãi (Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập), Nguyễn Bỉnh Khiêm (Thơ chữ Hán và chữ Nôm), Nguyễn Dữ (Truyền kì mạn lục),…

Từ thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX

Sự xuất hiện của trào lưu nhân đạo chủ nghĩa với tiếng nói đòi quyền sống, đòi quyền hạnh phúc và đấu tranh giải phóng con người, trong đó có con người cá nhân, nhất là người phụ nữ.

+ Phát triển mạnh cả về văn xuôi lẫn văn vần, cả văn học chữ Hán lẫn văn học chữ Nôm

+ Văn chương nghệ thuật là thành tựu chủ yếu.

- Giai đoạn rực rỡ nhất của văn học trung đại.

- Nguyễn Du (Truyện Kiều, thơ chữ Hán), Đặng Trần Côn (Chinh phụ ngâm), Nguyễ Gia Thiều (Cung oán ngâm), thơ Hồ Xuân Hương, thơ Bà Huyện Thanh Quan, Ngô Gia văn phái (Hoàng Lê nhất thống chí),…

Nửa cuối thế kỉ XIX

Nội dung phong phú, mang âm điệu bi tráng.

Văn học chữ quốc ngữ bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, văn học vẫn sáng tác theo thể loại và thi pháp truyền thống. Bên cạnh đó, văn học cũng đã có những đổi mới theo hướng hiện đại hóa.

Nguyễn Đình Chiều (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Ngư tiều y thuật vấn đáp), thơ Nguyễn Khuyến, Tú Xương,…