Bài 23 Luyện tập về dấu gạch ngang 115, 116 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức tập 1

Câu 1 trang 115 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Nêu công dụng của dấu gạch ngang trong mỗi trường hợp dưới đây:

a. Thấy Ngô Thì Sĩ nhà nghèo, lại hay mượn sách vào ban đêm, các bạn hỏi cậu lấy đèn đâu mà đọc. Cậu vui vẻ chỉ lên mặt trăng:

– Đã có ngọn đèn lớn, ngọn đèn vĩnh cửu kia.

(Theo Tuệ An)

b. Việt Nam tự hào về Giáo sư Tạ Quang Bửu – nhà khoa học, nhà giáo dục đa tài, uyên bác.

(Gia Huy)

c. Theo hành trình Đại Tây Dương – Thái Bình Dương, đoàn thám hiểm đã thực hiện chuyến vòng quanh thế giới bằng đường biển.

(Ngọc Quảng)

d. Trong cuốn Sống một đời tựa biển khơi, các tác giả đã vẽ nên một đại dương với vô vàn sinh vật kì thú:

– San hô có muôn hình muôn dạng

– Cá hề và hải quỳ có màu sắc sặc sỡ

– Tôm gõ mõ tạo ra bản hợp xướng vang động biển khơi,….

(Theo Cao Sơn)

Phương pháp: 

Em dựa vào kiến thức về công dụng của dấu gạch ngang để trả lời câu hỏi.

Ngoài việc dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật, đánh dấu các ý liệt kê, nối các từ ngữ trong một liên danh, dấu gạch ngang có thể được đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu. 

Lời giải: 

Công dụng của các dấu gạch ngang trong mỗi trường hợp dưới là:

a. Dấu gạch ngang có công dụng đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật Ngô Thì Sĩ.

b. Dấu gạch ngang có công dụng nối các từ ngữ trong một liên danh hai vùng biển.

c. Dấu gạch ngang có công dụng đánh dấu các ý liệt kê các sinh vật kì thú dưới đại dương. 

Câu 2 trang 115 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Cần thêm dấu gạch ngang vào những vị trí nào trong đoạn văn dưới dây?

Những trí tuệ vĩ đại bộ sách viết về một số nhà khoa học nổi tiếng thế giới gồm 5 cuốn. Các bạn nhỏ có thể tìm thấy nhiều thông tin thú vị trong mỗi cuốn sách nhỏ ấy: Tét-xla một kĩ sư điện người Mỹ đã phát minh ra dòng điện xoay chiều, Ma-ri Quy-ri người phụ nữ gốc Ba Lan đã khám phá ra chất phóng xạ.

(Theo Nguyễn Bảo Ngân)

Phương pháp: 

Em đọc kĩ đoạn văn để thêm dấu gạch ngang phù hợp.

Lời giải:  

Cần thêm dấu gạch ngang vào những vị trí sau trong đoạn văn:

Những trí tuệ vĩ đại – bộ sách viết về một số nhà khoa học nổi tiếng thế giới gồm 5 cuốn. Các bạn nhỏ có thể tìm thấy nhiều thông tin thú vị trong mỗi cuốn sách nhỏ ấy:

– Tét-xla – một kĩ sư diện người Mỹ đã phát minh ra dòng điện xoay chiều,

– Ma-ri Quy-ri – người phụ nữ gốc Ba Lan đã khám phá ra chất phóng xạ... 

Câu 3 trang 115 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Viết 1 – 2 câu có sử dụng dấu gạch ngang với một trong những công dụng sau:

a. Đánh dấu các ý liệt kê.

b. Nối các từ ngữ trong một liên danh.

c. Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.

Phương pháp:  

Em suy nghĩ và viết câu phù hợp.

Lời giải:  

Hà Nội – thủ đô nghìn năm văn hiến của Việt Nam được mệnh danh là một trong những thành phố đáng sống. Nơi đây quy tụ những tinh hoạ bậc nhất:

          – Là thành phố hội tụ những giá trị văn hoá, văn hiến lớn nhất Việt Nam;

          – Là thành phố quy tụ hoạt động chính trị trong và ngoài nước lớn;

          – Là thành phố vì hoà bình và có chế độ phúc lợi xã hội tốt của Việt Nam.

Sachbaitap.com