Soạn bài Đọc mở rộng theo thể loại Gai SGK Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo tập 2

Nội dung chính:

Văn bản đề cập đến hình ảnh “bông hồng” và “gai” đồng thời thể hiện vẻ đẹp của bông hoa trong hồn nở ra từ vết gai cao là biểu tượng của cái đẹp tinh thần đạt được khi con người vượt qua mất mát, chông gai trên hành trình tìm kiếm sự hoàn thiện.

Câu 1 (trang 68 SGK Ngữ Văn 11 CTST tập hai):

Xác định mối quan hệ giữa các hình ảnh trong bốn dòng thơ đầu. Chỉ ra ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh “hoa hồng” và “gai”, “hái bông” và “gai cào”.

Phương pháp:

Đọc phần văn bản, phân tích ý nghĩa từng dòng thơ, từ nội dung văn bản và phần phân tích của bản thân có thể xác định mối quan hệ giữa các hình ảnh trong bốn dòng thơ đầu đồng thời chỉ ra ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh “hoa hồng” và “gai”, “hái bông” và “gai cào”.

Lời giải:

- Mối quan hệ giữa các hình ảnh trong bốn dòng thơ đầu: Sự đối lập giữa hai từ chỉ thời gian (sớm - chiều), hai hình ảnh (hoa hồng – gai).

- Ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh “hoa hồng” và “gai cào”: hoa hồng tượng trưng cho cái đẹp, hành động hái hoa là biểu tượng của hành trình đi tìm cái đẹp; gai tượng trưng cho nỗi đớn đau, cái giá phải trả trên hành trình gian khổ đó, gai cào là sự chấp nhận cái giá phải trả để đến với cái đẹp.

Câu 2 (trang 68 SGK Ngữ Văn 11 CTST tập hai):

Phân tích sự chuyển đổi của các hình ảnh trong bốn dòng thơ cuối.

Phương pháp:

Khai thác chi tiết, nội dung, các hình ảnh trong bốn dòng thơ cuối để tìm và phân tích sự chuyển đổi của các hình ảnh.

Lời giải:

- Sự chuyển đổi của các hình ảnh trong bốn dòng thơ cuối: Từ gai cao đến sẹo lên xanh biếc, gai đơm hoa, từ bông hoa hồng có thực mà chủ thể trữ tình muốn hái đến bông hoa hồng trong tâm hồn nở ra từ vết gai cao; sự chuyển biến từ nỗi đau đớn sang sự thăng hoa, niềm hạnh phúc khi chạm đến một cái đẹp cao hơn, thuần khiết hơn. Nỗi đau khi đã vượt qua sẽ trở nên những trải nghiệm đẹp đẽ, làm tâm hồn con người phong phú thêm.

Câu 3 (trang 68 SGK Ngữ Văn 11 CTST tập hai):

Sự trở lại của hình ảnh “hoa” ở cuối bài thơ có ý nghĩa gì?

Phương pháp:

Từ việc khai thác nội dung, hình ảnh, chi tiết nổi bật mang ý nghĩa biểu tượng, tượng trưng, phân tích ý nghĩa sự trở lại của hình ảnh “hoa” ở cuối bài.

Lời giải:

Dòng thơ đầu tiên và dòng thơ cuối cùng cho ta thấy ý nghĩa của hình ảnh “hoa trong mỗi dòng thơ, từ đó, thấy được ý nghĩa của việc lặp lại hình ảnh “hoa” lần thứ hai.

- Sự trở lại của hình ảnh “hoa ở cuối bài cho thấy bản thân sự trải nghiệm nỗi đau sẽ mang lại những cái đẹp mới mẻ, cao quý hơn. Bông hoa trong hồn nở ra từ vết gai cao là biểu tượng của cái đẹp tinh thần đạt được khi con người vượt qua mất mát, chông gai trên hành trình tìm kiếm sự hoàn thiện.

Câu 4 (trang 68 SGK Ngữ Văn 11 CTST tập hai):

Bài thơ gợi cho bạn suy nghĩ gì về bản chất của quá trình sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ: Thành quả đạt được và cái giá phải trả có thể là gì?

Phương pháp:

Từ những phân tích của bản thân về bài thơ trên, đưa ra những suy nghĩ của bản thân mình về bản chất của quá trình sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ.

Lời giải:

- Quá trình hái hoa phải trả giá bằng những vết gai cao và những bông hoa trong hồn nở ra từ vết gai cào đó có thể hiểu là biểu tượng của quá trình sáng tạo nghệ thuật. Hành trình sáng tạo là hành trình đi tìm cái đẹp vô cùng gian khổ, trong đó người nghệ sĩ phải thâm nhập, trải nghiệm, hoá thân để sống cùng những nỗi đau của kiếp người để sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật có giá trị trường tồn. 

Sachbaitap.com