Soạn bài Đừng gây tổn thương – Văn 10 Cánh Diều

NỘI DUNG CHÍNH 

Văn bản đưa ra phương pháp giúp người đọc không gây tổn thương đến mọi người đồng thời đem đến thông điệp: Chỉ cần cố gắng, chúng ta đều có thể làm được và không ai sẽ phải bị tổn thương.

TÓM TẮT

Rất khó để chúng ta biết được mình có đang gây ra tổn thương cho người khác không, đặc biệt khi họ không bị tổn hại gì về thân thể thì càng khó. Sự tổn thương có thể được ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau và chắc chắn rằng tất cả đều không cảm thấy hạnh phúc. Đừng gây tổn thương người khác bằng lời nói. Phương pháp giải quyết nó là tập trung trí óc, tuân theo quy tắc ứng xử cơ bản: Đừng nói với người khác những điều mà bạn không muốn nghe. Mỗi ngày đừng gây tổn thương cho ai là một phương pháp quan trọng trong việc thực hiện nguyên tắc, cam kết với bản thân mỗi ngày. Chỉ cần cố gắng, chúng ta đều có thể làm được và không ai sẽ phải bị tổn thương.

1. CHUẨN BỊ 

Đọc trước văn bản Đừng gây tổn thương và tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm, lựa chọn những thông tin liên quan để giúp em hiểu thêm văn bản nghị luận này.

Trả lời: 

- Thông tin về cuốn sách “Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay”

"Khi ta thay đổi, thế giới sẽ đổi thay" đưa ra luận điểm: chúng ta chỉ có hai lựa chọn thật sự trong đời. Lựa chọn thứ nhất là rơi vào thất vọng, tê liệt và để mặc nỗi sợ hãi lấn lướt. Lựa chọn thứ hai là mở rộng trái tim với thế giới xung quanh, hàn gắn bản thân và người khác bằng cách thay đổi thói quen hành động trong các mối quan hệ. Chúng ta không thể thay đổi một ai đó. Chúng ta thường cũng không thể thay đổi hoàn cảnh. Nhưng chúng ta có thể thay đổi chính cách ứng xử của mình. Chúng ta có thể học cách suy nghĩ trước khi hành động. Chúng ta có thể học cách hành động bằng trái tim yêu thương thay vì phản ứng bằng thái độ tức giận hay tổn thương. Chúng ta hãy ghi nhớ là mình nắm quyền kiểm soát mọi thứ. Khi chúng ta ngừng chú tâm vào khó khăn, cách giải quyết sẽ xuất hiện.

2.ĐỌC HIỂU 

Câu 1. Chú ý cách nên vấn đề của tác giả.

Phương pháp: 

Đọc đoạn văn thuộc phần 1.

Lời giải: 

- Mở đầu bằng một câu hỏi phủ định: “Đừng bao giờ khiến người khác tổn thương” ư?

=> Tạo mối liên kết giữa người viết và bạn đọc, dẫn dắt bạn đọc tìm hiểu văn bản

Câu 2. Các câu hỏi mở đầu phần 2 hướng vào vấn đề gì?

Phương pháp:

- Đọc kĩ phần 2.

- Chú ý các câu hỏi mở đầu.

Lời giải: 

Các câu hỏi hướng vào vấn đề: sự gây tổn hương cho người khác bằng hành động hoặc lời nói

Câu 3. Chú ý cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác.

Phương pháp: 

- Đọc phần 2.

- Đánh dấu cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác.

Lời giải: 

Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi nơi khác, cái nhếch mép hay đôi môi trễ xuống

Câu 4. Nhận biết các lí lẽ và dẫn chứng của người viết.

Phương pháp: 

- Đọc phần 2.

- Đánh dấu các lí lẽ và dẫn chứng của người viết.

Lời giải: 

- Lí lẽ: Phương pháp giải quyết vấn đề này là tập trung trí óc

- Bằng chứng: câu chuyện về người phóng viên vẫn mua báo từ một kẻ bán báo vô văn hoá.

Câu 5. Theo tác giả, thế nào là “thô lỗ”?

Phương pháp: 

- Đọc phần 2.

- Chú ý cách tác giả giải thích từ “thô lỗ”.

Lời giải: 

Bất cứ điều gì không thể hiện sự chú tâm của chúng ta đều đồng nghĩa với sự thô lỗ.

Câu 6. Chú ý cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ”?

Phương pháp: 

- Đọc phần 2.

- Chú ý cách lí giải: “Tại sao chúng ta cư xử thô lỗ”.

Lời giải: 

Bởi vì chúng ta bị xao nhãng, đầu óc ta đang mải mơ màng những việc khác? Sự thô lỗ thường là dấu hiệu của cảm giác bất an.

Câu 7. Nội dung “cam kết” ở phần này là gì?

Phương pháp: 

- Đọc phần 3.

- Chú ý nội dung “cam kết” được thể hiện trong đoạn văn.

Lời giải: 

- Mỗi ngày chúng ta phải sống sao cho xứng đáng

- Mỗi ngày, đừng gây tổn thương cho ai

Câu 8. Không làm tổn thương người khác mang lại hiệu quả gì?

Phương pháp: 

- Đọc những đoạn văn cuối phần 3.

- Đánh dấu những hiệu quả của việc không là tổn thương người khác.

Lời giải: 

- Chúng ta cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản cả về thể chất lẫn tinh thần.

- Không còn phải đoán già đoán non liệu những hành động của mình sẽ gây ra tác động hay hậu quả như thế nào với người khác.

- Mỗi ngày mới có một dòng chảy mới, dòng chảy hứa hẹn đem đến cảm giác hạnh phúc và bình yên cho chúng ta.

*Trả lời câu hỏi cuối bài 

Câu 1. Em hiểu nhan đề Đừng gây tổn thương như thế nào?

Phương pháp: 

Nêu cách hiểu của bản thân về nhan đề.

Lời giải: 

Nhắc nhở mọi người không nên gây tổn thương cho người khác

Câu 2. Chỉ ra mối quan hệ giữa phần mở đầu và hai phần sau trong văn bản.

Phương pháp: 

Đọc kĩ phần mở đầu và hai phần sau của văn bản.

Lời giải: 

Phần mở đầu dẫn ra vấn đề rằng chúng ta khó để biết được mình đã gây tổn thương cho người khác chưa, các phần sau hướng dẫn ta cách nhận ra việc mình đã làm tổn thương người khác và nêu ra hiệu quả của việc không làm tổn thương người khác.

Câu 3. Dựa vào văn bản, hãy làm sáng tỏ ý kiến của tác giả nêu ở phần đầu văn bản: “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”.

Phương pháp: 

- Đọc kĩ văn bản.

- Chú ý những chi tiết làm sáng rõ luận điểm “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”.

Lời giải: 

- Làm sáng tỏ ý kiến của tác giả nêu ở phần đầu văn bản: “Sự tổn thương ẩn nấp dưới nhiều dáng vẻ khác nhau”:

+ Trong lúc bạn phát ngôn, bạn không chắc đã ý thức được lời phê bình của mình ảnh hưởng đến người khác

+ Bạn có thể đã đáp trả lại lời chỉ trích của người khác bằng nhận xét đầy ác ý

→ Gây tổn thương cho người khác bằng lời nói

+ Cặp mắt trừng trừng, ánh nhìn lơ đi, cái nhếch mép, đôi môi trễ xuống…

→ Gây tổn thương cho người khác bằng cử chỉ, thái độ

Câu 4. Phân tích tác hại của việc làm tổn thương người khác và những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”.

Phương pháp: 

- Đọc kĩ văn bản.

- Đánh dấu những tác hại của việc làm tổn thương người khác và những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”.

Lời giải: 

- Tác hại của việc làm tổn thương người khác:

+ Không chỉ người khác bị chúng ta đối xử tệ mà bản thân chúng ta cũng bị ảnh hưởng về mặt trí tuệ, cảm xúc, thể chất và tinh thần.

- Những hệ quả tích cực từ lời cam kết: “Không làm tổn thương người khác”

+ Chúng ta cảm thấy nhẹ nhõm và thanh thản về cả thể chất và tinh thần

+ Chúng ta không phải đoán già đoán non liệu những hành động của mình sẽ gây ra tác động hay hậu quả thế nào đối với người khác

+ Mỗi ngày đem đến một dòng chảy mới đem cảm giác hạnh phúc và bình yên cho chúng ta

Câu 5. Có rất nhiều câu văn, đoạn văn như những lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống xuất hiện trong văn bản Đừng gây tổn thương. Em hãy dẫn ra một số câu như thế. Theo em, vấn đề đặt ra trong văn bản có ý nghĩa gì với cuộc sống ngày nay?

Phương pháp: 

- Đọc kĩ văn bản.

- Tìm những câu văn, đoạn văn như những lời khuyên hoặc câu danh ngôn về lối sống xuất hiện trong văn bản Đừng gây tổn thương.

- Nêu lên quan điểm của bản thân về vấn đề được đặt ra trong văn bản với cuộc sống ngày nay.

Lời giải: 

Trong cuộc sống ngày nay, việc con người cần thấu hiểu, tôn trọng lẫn nhau có ý nghĩa quan trọng. Tâm hồn con người dễ bị tổn thương khi phải nghe những lời nói, trải qua những hành động xúc phạm. Bằng cách này hay cách khác, lời nói, thái độ, cử chỉ của chúng ta đôi khi khiến cho người khác cảm thấy không được tôn trọng. Vì vậy, để có thể gắn kết cá nhân với tập thể, phát triển cộng đồng, xã hội. mỗi chúng ta cần học cách thấu hiểu và sẻ chia để không gây ra những hành động gây tổn thương.

Sachbaitap.com