Soạn bài Nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam Văn 8 tập 2 Kết nối tri thức

* Trước khi đọc

Câu hỏi trang 61 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 : Em biết những tác phẩm văn học nào viết về mùa thu? Chia sẻ với các bạn về vẻ đẹp của mùa thu trong một tác phẩm mà em yêu thích.

Lời giải: 

Những tác phẩm văn học viết về mùa thu: Đây mùa thu tới (Xuân Diệu), Sang Thu (Hữu Thỉnh), Tiếng thu (Lưu Trọng Lư),...

* Đọc văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc

 Câu 1 trang 61 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 

Vấn đề được bàn luận trong bài.

Lời giải: 

Vấn đề được bàn luận trong bài là nhà thơ Nguyễn Khuyến về các bài thơ viết về mùa thu. 

Câu 2 trang 62 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2

Ý kiến của người viết về bài thơ "Thu ẩm"

Lời giải: 

Bài thơ "Thu ẩm" không phải chỉ nói trong một thời điểm, là trong một đêm trăng hạn định, mà tổng hợp nhiều thời điểm, khái niệm, khái quát về cảnh thu. Nếu chỉ nói cảnh một đêm thu có trăng thì bài thơ tù túng và thiếu logic. 

Câu 3 trang 63 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2

Câu mở đầu đoạn thể hiện ý kiến của người viết về bài "Thu vịnh"

Lời giải: 

Trong bài này mang cái hồn của cảnh vật mùa thu hơn cả, cái thanh, cái trong, cái nhẹ, cái ao được thể hiện ngay trong phần mở đầu. Mang thần của cảnh mùa thu, cái hồn, cái thần của cảnh thu tỏa xuống cả cảnh vật.

Câu 4 trang 63 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2

Cách tác giả nêu lí lẽ bằng chứng để chứng minh cho ý kiến.

Lời giải: 

Tác giả chứng minh cho ý kiến là từ cây tre Việt Nam những cây còn non, ít lá, thanh mảnh cao vót như cái cần câu in lên trời biếc, gió đẩy đưa khe khẽ, thật thanh đạm, hợp với hồn thu 

Câu 5 trang 63 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2

Cách tác giả nêu lí lẽ, bằng chứng để chứng minh cho ý kiến.

Lời giải: 

Tác giả chứng minh cho ý kiến “Ao thu lạnh lẽo nước trong veo” bằng cách đưa ra thực tế ở huyện Bình Lục là xứ đồng chiêm rất trũng kia mà. Nhiều ao cho nên ao nhỏ, ao nhỏ thì thuyền câu cũng bé tẻo teo. Sóng biếc cũng gợn rất nhẹ. 

Câu 6 trang 63 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2

Câu mở đầu đoạn thể hiện ý kiến của người viết về bài thơ “Thu điếu”.

Lời giải: 

Bài “Thu vịnh” có thần hơn hết, nhưng ta vẫn phải nhận bài “Thu điếu” là điển hình hơn cả cho mùa thu của làng cảnh Việt Nam (ở Bắc Bộ).

* Sau khi đọc:

Nội dung chính: Thông qua chùm thơ thu và những câu thơ thấm đẫm hình ảnh và tình người chúng ta một lần nữa có thể khẳng định rằng Nguyễn Khuyến chính là nhà thơ làng cảnh Việt Nam. Sự giản dị và lối sống thanh cao của ông cũng phần nào thấm nhuần vào những câu thơ mang màu sắc của nông thôn.

Câu 1 trang 65 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 

Văn bản Nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam bàn luận về vấn đề gì? Những yếu tố nào giúp em nhận ra điều đó? 

Phương pháp: 

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải: 

Văn bản Nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam bàn luận về Nguyễn Khuyến và ba bài thơ thu của ông bao gồm Thu điếu, Thu ẩm và Thu vịnh.

Những yếu tố giúp em nhận ra điều đó:

- Nhan đề văn bản

- Các luận điểm, luận cứ và dẫn chứng xuất hiện trong bài 

Câu 2 trang 65 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 

Tác giả bài nghị luận đã chỉ ra đặc điểm chung nào ở ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến?

Phương pháp: 

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải: 

Đặc điểm chung ở ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến:

- Là thành công tốt đẹp của quá trình dân tộc hóa nội dung mùa thu cho thật là thu Việt Nam, trên đất nước ta.

- Dân tộc hóa hình thức lời thơ, câu thơ cho thật là Nôm, là Việt Nam. 

Câu 3 trang 65 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 

Tuy có điểm gặp gỡ, nhưng mỗi bài thơ thu vẫn có vẻ đẹp riêng. Em hãy tìm các luận điểm thể hiện sự khác biệt ấy và nêu các lí lẽ, bằng chứng tiêu biểu mà tác giả sử dụng để làm sáng tỏ luận điểm.

Phương pháp: 

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải: 

+ Thu vịnh phác họa khái quát những đặc điểm nổi bật về mùa thu. Trong ba bài thơ, bài Thu vịnh mang cái hồn của cảnh vật mùa thu hơn cả, cái thanh, cái trong, cái nhẹ cái cao.

+ Thu điếu dừng lại ở 1 không gian thời gian cụ thể: Trên 1 ao thu,vào 1 chiều thu,1 ông già ngồi trên chiếc thuyền bé tẻo teo. Thu điếu là điển hình hơn cả cho mùa thu của làng cảnh Việt Nam.

+ Thu ẩm quan sát cảnh thu trong nhiều thời điểm khác nhau để thâu tóm những nét nên thơ nhất. 

+ 3 bài thơ là 3 cảnh trí khác nhau, màu sắc khác nhau, âm hưởng khác nhau nhưng đều thể hiện: Tâm sự non nước đầy vơi của nhà thơ. Tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Khuyến: Hình tượng và ngôn ngữ đạt đến sự điêu luyện, là đỉnh cao của sự giản dị mà đầy chất thơ. Sử dụng nhiều bút pháp nghệ thuật đặc sắc (Đối ngắn rất chỉnh, gieo vần độc đáo), kết hợp nhạc điệu và âm thanh tinh tế.

Câu 4 trang 65 SGK Ngữ văn 8 KNTT tập 2 

Các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng mà Xuân Diệu sử dụng có vai trò như thế nào trong việc thể hện luận đề?

Phương pháp: 

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải: 

Các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng mà Xuân Diệu sử dụng có vai trò rất quan trọng trong việc thể hiện luận đề. Nó giúp các luận đề đó được thể hiện rõ ràng, mang tính khách quan, thuyết phục hơn.