Soạn bài Tự đánh giá: Cảnh vui của nhà nghèo Văn 9 Cánh Diều tập 1

Đọc văn bản “Cảnh vui của nhà nghèo” (trang 31-33 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Ghi vào vở chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 10):

Câu 1 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Cảnh vui của nhà nghèo được viết theo thể thơ nào?

A. Thất ngôn bát cú

B. Lục bát biến thể

C. Thất ngôn xen lục ngôn

D. Song thất lục bát

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản

Lời giải:  

Đáp án: D

Câu 2 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Bài thơ thể hiện tâm trạng chủ yếu nào của nhân vật trữ tình?

A. Xót xa, buồn tủi vì cuộc sống nghèo khổ

B. Lo lắng về chuyện học hành của trẻ em nghèo

C. Vui vì nhà nghèo mà ấm cúng, con cái chăm ngoan

D. Tin tưởng vào sự vươn lên của các gia đình nghèo

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, chú ý nội dung và cảm xúc

Lời giải:  

Đáp án C

Câu 3 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Nhận xét nào đúng với những câu thơ sau: "Cơm dưa muối khó khăn mới có, / Của không ngon, nhà khó cũng ngon / Khi vui câu chuyện thêm giòn / Chồng chồng, vợ vợ, con con một nhà."?

A. Câu song thất tái hiện cuộc sống đạm bạc, câu lục bát thể hiện thái độ vui vẻ, đoàn kết trong gia đình.

B. Câu song thất trình bày nguyên nhân, câu lục bát lí giải kết quả với những điều bất ngờ, khác biệt

C. Câu song thất miêu tả sự vất vả, câu lục bát bộc lộ những nỗ lực đáng quý của con người.

D. Câu song thất khắc họa nỗi buồn với những chạnh lòng, câu lục bát bộc lộ niềm vui đan xen

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản

Lời giải: 

Đáp án D

Câu 4 (trang 33 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Phương án nào dưới đây nhận xét đúng về việc sử dụng từ ngữ trong bài thơ?

A. Dùng nhiều điển cố, điển tích rất phức tạp

B. Ngôn ngữ khoa trương, phóng đại, gây cười

C. Từ ngữ giản dị, mộc mạc, thân mật, gần gũi

D. Dùng từ ngữ Hán Việt nhiều hơn thuần Việt

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản

Lời giải:  

Đáp án: C

Câu 5 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Điểm giống nhau giữa bài thơ Khóc Dương Khuê và bài Cảnh vui của nhà nghèo là gì?

A. Cùng viết về niềm vui, nỗi buồn trong lúc khó khăn

B. Cùng viết về tình cảm đáng quý trong gia đình

C. Cùng sử dụng thể thơ song thất lục bát

D. Cùng mở đầu bài thơ bằng câu lục bát

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, liên hệ so sánh văn bản khác

Lời giải:  

Đáp án C 

Câu 6 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Nội dung chính của bài thơ có liên quan gì đến nhan đề Cảnh vui của nhà nghèo?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản và nhan đề, tìm mối liên hệ giữa nội dung và nhan đề

Lời giải:  

Nội dung chính của bài thơ là nói về hoàn cảnh nghèo khó của gia đình nhưng vượt lên trên hết đó là niềm vui ấm áp, yêu thương nhau trong cảnh khó khăn và tinh thần lạc quan, niềm tin vào tương lai. Nhan đề bài thơ đã khái quát rất đúng nội dung của cả bài

Câu 7 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Hãy tìm các từ láy từ dòng 19 đến dòng 28 và cho biết tác dụng của chúng trong đoạn thơ.

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản từ dòng 19 đến 28

Lời giải:  

- Các từ láy từ dòng 19 đến dòng 28 là: xa xa, chồng chồng, vợ vợ, con con, thảnh thơi, chiều chiều, tối tối, mai mai.

- Tác dụng:  Nhấn mạnh sự vật, sự việc, thời gian xuất hiện trong bài thơ, mang đến cho con người cái nhìn đa chiều và sâu sắc đối với vấn đề mà đoạn thơ nhắc đến.

Câu 8 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Nhận xét về vần và nhịp của bài thơ

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, tìm vần và nhịp

Lời giải: 

- Nhịp: 3/2/2; 2/2/3

- Gieo vần: Gieo vần chân: “ngày – vay”; “co-no” …

Câu 9 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Theo em, cái vui của cảnh nhà nghèo được thể hiện qua bài thơ là gì?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, rút ra nội dung cốt lõi

Lời giải:

Cái vui của nhà nghèo được thể hiện ở những điều bình dị nhất qua những câu chuyện vui trong bữa cơm quây quần của gia đình.

Câu 10 (trang 34 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Em thích nhất câu thơ nào trong bài Cảnh vui của nhà nghèo? Vì sao?

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, liên hệ bản thân

Lời giải: 

Em thích nhất câu thơ “Khi vui câu chuyện thêm giòn/ Chồng chồng, vợ vợ, con con một nhà”. Vì nó thể hiện thứ tình cảm giản dị và ấm áp nhất; dù cuộc sống có khó khăn vất vả nhưng vẫn luôn nhen nhóm những hình ảnh vui vẻ, hạnh phúc khi quây quần bên gia đình. 

Sachbaitap.com