Bài 2 Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ trang 13 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức tập 2

Nội dung chính bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ:

Người mẹ mang tình yêu thương con, tự hào và hạnh phúc biết bao khi được làm việc, được lao động và cống hiến cùng người con luôn ở cạnh.

* Khởi động

Trả lời câu hỏi Khởi động trang 13 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Nêu nội dung mỗi bức tranh dưới đây. Theo em, những bức tranh đó thể hiện điều gì?

Phương pháp: 

Em quan sát kĩ các bức tranh để trả lời câu hỏi.

Lời giải:

– Bức tranh 1: Người mẹ ru con còn nhỏ, thể hiện tình yêu của mẹ dành cho con.

– Bức tranh 2: Mẹ đưa con đi học, mẹ rất lo lắng cho việc học của con.

– Bức tranh 3: Mẹ mang nước tới bàn học của con, mẹ rất lo lắng cho sức khoẻ con.

– Bức tranh 4: Mẹ có mặt và chụp ảnh trong lễ trao bằng cử nhân, mẹ rất tự hào về con.

Theo em, những bức tranh này thể hiện tình yêu quý của mẹ dành cho những người con. Con luôn là niềm khắc khoải và là niềm trăn trở của mẹ.

Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

(Trích)

Em cu Tai ngủ trên lưng mẹ ơi

Em ngủ cho ngoan đừng rời lưng mẹ

Me giã gạo mẹ nuôi bộ đội

Nhịp chày nghiêng giấc ngủ em nghiêng

Mồ hôi mẹ rơi má em nóng hổi

Vai mẹ gầy nhấp nhô làm gối

Lưng đưa nôi và tim hát thành lời:

– Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi

Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội

Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần

Mai sau con lớn vung chày lún sân...

Em cu Tai ngủ trên lưng mẹ ơi

Em ngủ cho ngoan đừng rời lưng mẹ

Mẹ đang tỉa bắp trên núi Ka-lưi

Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ

Em ngủ ngoan em đừng làm mẹ mỏi

Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi

Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng

– Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi...

(Nguyễn Khoa Điềm)

Câu 1 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Bài thơ như lời ru ngọt ngào của người mẹ dành cho con. Những từ ngữ nào cho em biết điều đó?

Phương pháp: 

Em đọc kĩ bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải:  

Bài thơ như lời ru ngọt ngào của người mẹ dành cho con. Những từ ngữ cho em biết điều đó là: ơi, hỡi, đừng rời lưng mẹ, ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi.

Câu 2 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Người mẹ làm những công việc gì? Những công việc đó có ý nghĩa như thế nào?

Phương pháp: 

Em đọc kĩ bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải:  

– Người mẹ làm những công việc: giã gạo, trồng lúa, tỉa bắp.  

– Những công việc đó có ý nghĩa: giúp tăng gia sản xuất, có lương thực và thực phẩm để nuôi bộ đội có sức chiến đấu, duy trì chiến tranh chính nghĩa giành độc lập dân tộc.

Câu 3 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Những mong ước gì của người mẹ được gửi gắm trong lời ru ở khổ thơ thứ hai?

Phương pháp: 

Em đọc kĩ khổ thơ thứ hai của bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải:  

Những mong ước của người mẹ được gửi gắm trong lời ru ở khổ thơ thứ hai là: mong con ngủ ngoan, mong hạt gạo trắng ngần, mong con lớn vung chày làm lún sân.

Câu 4 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Em hiểu thế nào về hai dòng thơ "Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi/ Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng"?

Phương pháp: 

Em đọc kĩ hai dòng thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Em hiểu hai dòng thơ "Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi/ Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng": Bắp cần mặt trời để sinh sống và hình thành (qua những râu ngô, hoa ngô, làm lớn cây ngô rồi mới có bắp); em bé là mặt trời, là niềm tin, hi vọng và là tình yêu lớn nhất của mẹ, động lực để mẹ lao động, sản xuất.

Câu 5 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Nêu chủ đề của bài thơ.

Phương pháp: 

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Chủ đề của bài thơ: Tình yêu của mẹ cho con là vô bờ bến. 

* Học thuộc lòng bài thơ.

* Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Trong đoạn thơ dưới đây, những từ nào được dùng để xưng hô?

– Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi

Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội

Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần

Mai sau con lớn vung chày lún sân...

Phương pháp:

Em đọc kĩ đoạn thơ để trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Trong đoạn thơ trên, những từ được dùng để xưng hô là: mẹ, a-kay, bộ đội, con.

Câu 2 trang 14 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 KNTT

Viết 2 – 3 câu về người mẹ trong bài thơ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, trong đó có sử dụng ít nhất một câu đơn và một câu ghép.

Phương pháp: 

Em suy nghĩ và viết câu phù hợp.

Lời giải:  

Mẹ là người trực tiếp sinh ra a-kay, mẹ cho a-kay được đến với cuộc đời tươi đẹp này. Bằng nhiều cách, mẹ cho a-kay lớn lên, cho a-kay học hỏi, trưởng thành và học cách sống trên đời. Mẹ sẽ mãi là người phụ nữ tuyệt vời của a-kay.

Sachbaitap.com