Bài tập 7 trang 25 Sách bài tập (SBT) Lịch sử 11

BÀI TẬP 7: Hãy cho biết những thay đổi của bản đồ châu Âu trước và sau chiến tranh thế giới thứ nhất. 

Trả lời:

Sau chiến tranh thế giới thứ nhất , các nước thắng trận đã họp Hội nghị hòa bình ở Vécsalles 9 ( thuộc ngoại đô thủ đô Pari của Pháp ) để phân chia lại thế giới và thiết lập một trật tự hòa bình , an ninh mới sau chiến tranh . Hội nghị được tiến hành trong bối cảnh thế giới có nhiều chuyển biến to lớn do kết quả của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất mang lại .

Trước hết , đó là cuộc cách mạng tháng Mười Nga – 1917 đã bùng nổ và giành thắng lợi. Nó đã chọc thủng khâu yếu nhất trong sợi dây chuyền của chủ nghĩa đế quốc, làm cho chủ nghĩa tư bản không còn là một hệ thống duy nhất trên thế giới nữa. Bản đồ chính tại thế giới đã thay đổi: Chủ nghĩa xã hội đã xuất hiện và chiếm 1/6 diện tích trái đất. Cuộc cách mạng này đã ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào cách mạng thế giới và “ đe dọa” sự tồn tại của chủ nghĩa tư bản. Vấn đề đang được đặt ra đối với giới cầm quyền các nước tư bản là: Làm sao đó để tiêu diệt được nước Nga Xô viết để tiếp tục duy trì sự yên ổn của mình.

Thứ hai, do hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất và tác động của cuộc cách mạng tháng Mười Nga, một cao trào cách mạng đã bùng nổ và dâng lên mạnh mẽ suốt những năm 1918-1923 ở cả châu Âu và các nước phụ thuộc. Cao trào này đang giáng những đòn đả kích mạnh mẽ vào chủ nghĩa đế quốc. Giới cầm quyền các nước tư bản lo sợ rằng, cứ tình hình này sẽ có nhiều nước như nước Nga Xô viết ra đời ở châu Âu và hậu phương của họ ở các nước thuộc địa cũng bị đe dọa, cho nên trong các nước tư bản khống chế và tranh giành nhau sau chiến tranh, nhưng các nước này vẫn có một điểm chung là tìm cách đàn áp và chống lại cao trào cách mạng.

Thứ ba, tương quan lực lượng giữa các nước tư bản sau chiến tranh đã thay đổi căn bản. Ba nước đế quốc lớn, hung hãn: Đức , Áo-Hung và Thổ Nhĩ Kì bị sụp đổ. Bản thân các nước thắng trận cũng có sự thay đổi, kẻ vươn lên sau chiến tranh là Mỹ. Qua cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất, giới tư bản Mỹ đã vươn lên mạnh mẽ, thu lợi nhuận với 24 tỉ USD, là nước đứng đầu vế kinh tế, tài chính và một tiềm năng quân sự đáng nể. Do đó, trong Hội nghị Vécsailles, Mỹ là nước có tiếng nói uy lực nhất, là chủ nợ của các nước châu Âu. Trước chiến tranh, Anh là nước đứng đầu thế giới tư bản về nhiều mặt, sau chiến tranh thì tiềm lực và uy lực của Anh giảm nhiều, nhưng tham vọng thì vẫn còn rất lớn. Pháp cũng là đế quốc đứng hàng thứ hai trên nhiều lĩnh vực trước chiến tranh, Pháp có lực lượng quân sự mạnh nhất giới tư bản. Nhưng chiến tranh thế giới thứ nhất đã diễn ran gay cả trên đất Pháp làm cho Pháp bị tổn thất nhiều, cho nên tiềm năng của Pháp cũng như không còn như trước.

Như vậy, cả hai cường quốc lâu đời ở châu Âu là Anh và Pháp tuy là kẻ chiến thắng trong chiến tranh nhưng kinh tế bị kiệt quệ nặng nề, tài chính không ổn định, phải trông mong vào sự vay mượn và giúp đỡ của Mỹ mới giải quyết được những khó khăn do chiến tranh gây ra.

Italia là đế quốc thắng trận, nhưn g lại là đồng minh yếu kém nhất, tình hình kinh tế không ổn định, chính trị rối ren bởi những cuộc chiến tranh, giai cấp gay gắt trong nước, đã trở thành miếng đất màu mỡ cho chủ nghĩa phát xít hình thành. Tuy vậy, tham vọng của Italia ở bán đảo Ban căng và Trung Cận Đông là không nhỏ. Nhật Bản vươn lên trong chiến tranh, đang tỏ rõ mưu đồ muốn khống chế cả vùng châu Á – Thái Bình Dương, Nhật Bản đến Hội nghị này với dã tâm và tham vọng rất lớn.

Sachbaitap.com