Soạn bài Đi đường ngắn nhất - Văn 8 tập 2

Bố cục: 4 phần

- Câu 1 – khai (mở đầu, khai triển ý)

- Câu 2 – thừa (phát triển ý, nâng cao ý của câu khai)

- Câu 3 – chuyển (chuyển ý)

- Câu 4 – hợp (tổng hợp lại)

Nội dung chính:

Đi đường là bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm súc, mang ý nghĩa tư tưởng sâu sắc; từ việc đi đường núi đã gợi ra chân lí đường đời: vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang.

Câu 1 trang 40 - Văn 8 Tập 2

Câu hỏi: 

Đọc kĩ các phần phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ, chú thích để hiểu rõ nghĩa các câu thơ.

Trả lời: 

Đọc hiểu phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ

Câu 2 trang 40 - Văn 8 Tập 2

Câu hỏi: 

Tìm hiểu kết cấu bài thơ.(Gợi ý: dựa vào mô hình kết cấu bài tứ tuyệt Đường luật - khai, thừa, chuyển, hợp - đã được biết ở lớp dưới; chú ý mối liên hệ lô-gíc giữa các câu thơ và vị trí của câu thứ ba).

Trả lời: 

- Bài thơ có kết cấu khá chuẩn về kiểu kết cấu của bài thơ tứ tuyệt Đường luật: 4 câu có trình tự:

   + Câu 1: khai (mở)

   + Câu 2: thừa (nâng cao, triển khai ý câu khai)

   + Câu 3: chuyển (chuyển ý)

   + Câu 4: hợp (tổng hợp)

Câu 3 trang 40 - Văn 8 Tập 2

Câu hỏi: 

Việc sử dụng các điệp từ trong bài thơ (cả ở bản chữ Hán và bản dịch thơ) có hiệu quả nghệ thuật như thế nào?

Trả lời: 

Hệ thống điệp ngữ ở nguyên tác có tác dụng rõ rệt trong việc tạo nhịp điệu, âm hưởng cho mạch thơ. Các chữ tẩu lộ - tẩu lộ, trùng san – trùng san – trùng san gợi ra cái trùng điệp gian nan của dặm đường dài. Bài thơ dịch làm mất đi điệp ngữ ở câu mở đầu. 

Câu 4 trang 40 - Văn 8 Tập 2

Câu hỏi: 

Phân tích câu 2 và câu 4 để làm rõ nỗi gian lao của người đi đường núi và niềm vui sướng của người đứng trên cao ngắm cảnh. Hai câu thơ này, ngoài ý nghĩa miêu tả còn có ngụ ý gì nữa không?

Trả lời:

- Câu thơ thứ hai miêu tả cái khó khăn vất vả triền miên của người đi bộ đường núi. Nghệ thuật điệp ngữ trùng san (lớp núi) và chữ hữu (lại) đà góp phần làm nổi bật, nhấn mạnh và làm sâu sắc ý thơ. Câu thơ dường như thấp thoáng có bóng dáng nhân vật trữ tình - người tù cách mạng Hồ Chí Minh. Người đã từng trải qua bao lần chuyển lao bằng đường núi đầy khổ ải. Từ sự thấm thía vể nỗi gian lao triển miên của người đi đường núi, Người suy ngẫm về con đường cách mạng, con đường đời.

- Câu thơ cuối: "Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non".

Con người từ tư thế vị đày đọa tưởng như không thể nào vượt qua nổi bỗng trở thành một du khách ung dung say đắm cảnh non sông. Câu thơ cuối diễn tả niềm hạnh phúc bất ngờ nhưng xứng đáng đến với con người đã kì công trèo qua bao dãy núi vô cùng gian khổ.

Câu 5 trang 40 - Văn 8 Tập 2

Câu hỏi: 

Theo em, đây có phải bài thơ tả cảnh, kể chuyện không? Vì sao? Hãy nêu vắn tắt nội dung ý nghĩa bài thơ.

Trả lời: 

Bài thơ Đi Đường không thuộc loại thơ tức cảnh hay tự sự mà chủ yếu thiên về suy nghĩ, triết lý nhưng không phải triết lý lên giọng dạy đời như lời kể chuyện, tâm sự của chính Bác trong những ngày tù đày.Bốn câu thơ bình dị mà cô đọng, rất tiết kiệm ngôn từ và lời chặt chẽ, logic, vừa tự nhiên, chân thực, vừa chứa đựng tư tưởng sâu xa. 

Sachbaitap.com