Soạn bài Những cái nhìn hạn hẹp ngắn nhất Văn 7 tập 1 Chân trời sáng tạo

* Chuẩn bị đọc

Câu 1 (trang 33 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em hãy chia sẻ với bạn về những điều em quan sát được khi nhìn bầu trời từ những vị trí khác nhau.

Trả lời: 

Bầu trời khi nhìn từ vị trí khác nhau sẽ có những vẻ đẹp, những điều khác biệt:

- Khi em nhìn bầu trời ở dưới thấp: bầu trời cao, rộng bao la, những đám mây trôi lững lờ, bàn tay em khó có thể chạm tới.

- Khi em nhìn bầu trời ở trên cao: bầu trời trở nên gần hơn, cảm giác như mình chạm đến được mây xanh. 

Câu 2 (trang 33 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Qua phim ảnh, sách vở, em biết những gì, hoặc hình dung thế nào về các ông thầy bói ngày xưa?

Trả lời: 

Hình dung của em về các ông thầy bói ngày xưa: Họ là những người đàn ông đứng tuổi, hay đeo cặp kính đen, mặc áo dài màu đen, thường cầm trên tay cái đĩa nhỏ có hai đồng xu hoặc mai rùa, bên cạnh ông sẽ có sách vở và bút mực. Ông thầy bói thường ngồi xem bói ở chợ, đình, đền,.... 

* Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1 (trang 34 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Do đâu mà chú ếch này "cứ tưởng" trời "là cái vung" còn mình "là chúa tể"?

Trả lời: 

Chú ếch này "cứ tưởng" trời "là cái vung", còn mình là "chúa tể" vì chú ếch này đã sống rất lâu ngày trong một cái giếng đã khiến chú chỉ có một tầm nhìn hạn hẹp. Sinh vật xung quanh chú chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Mỗi khi chú ếch cất kiếng kêu ồm ộp là những con vật kia hoảng sợ làm chú tưởng chú là to nhất ở thế gian. 

Câu 2 (trang 35 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

"Xem voi" mà chỉ dùng tay "sờ" thì kết quả sẽ như thế nào?

Trả lời:

“Xem voi” mà chỉ dùng tay “sờ” thì kết quả sẽ không rõ ràng và thiếu đi sự chính xác. Bàn tay sẽ không thể nào sờ hết được cùng một lúc tất cả các bộ phận của con voi.

* Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1 (trang 35 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Tóm tắt nội dung câu chuyện và xác định đề tài của hai văn bản.

Trả lời:

- Tóm tắt văn bản:

+ Ếch ngồi đáy giếng: Một con ếch sống trong giếng đã lâu ngày. Nó cứ nghĩ mình là chúa tể, còn bầu trời chỉ là chiếc vung. Cho đến một ngày trời mưa to, nước dâng lên cao đưa ếch ra khỏi giếng. Vì cái tính ngông nghênh sẵn có, không để ý đến xung quanh, nên chú ếch đã bị một trâu đi qua dẫm bẹp.

+ Thầy bói xem voi: Năm ông thầy bói mù cùng nhau xem một con voi. Mỗi ông sờ một bộ phận của con voi. Ông sờ vòi bảo con voi sun sun như con đỉa; ông sờ ngà bảo con voi chần chẫn như cái đòn càn; ông sờ tai bảo con voi như cái quạt thóc; ông sờ chân nói con voi như cột đình; ông sờ đuôi lại bảo con voi tun tủn như cái chổi sể cùn. Năm ông chẳng ai chịu ai, cãi nhau rồi đánh nhau toác đầu chảy máu.

- Đề tài: 

+ Ếch ngồi đáy giếng: Phê phán thói huênh hoang, kiêu ngạo, tầm hiểu biết hạn hẹp, không coi ai ra gì. Bài học về tính khiêm nhường, không được chủ quan và luôn luôn phải tìm tòi, học hỏi, mở rộng tầm hiểu biết.

+ Thầy bói xem voi: Phải biết nhìn sự vật dưới cái nhìn khách quan, toàn diện nhất; không nên đánh mọi việc với cái nhìn phiến diện, một chiều.

Câu 2 (trang 35 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

 Để thể hiện những hành động sai lầm của một nhân vật nào đó, tác giả truyện ngụ ngôn thường đặt nhân vật ấy trước một tình huống có nhiều nguy cơ phạm sai lầm. Tình huống đó trong văn bản Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi là gì?

Trả lời: 

Tình huống trong văn bản:

- Ếch ngồi đáy giếng: Con ếch chỉ sống trong giếng nên sinh tính nghênh ngang, coi trời bằng vung vì nhìn qua miệng giếng. Một ngày, ếch ra khỏi giếng nhưng vẫn giữ thói ngông nghênh thì vô tình bị con trâu đi ngang qua dẫm bẹp.

- Thầy bói xem voi: Năm ông thầy bói mù nên dùng tay sờ con voi. Mỗi người sờ một bộ phận khác nhau, mỗi người một ý không ai nhường ai đánh nhau toác đầu chảy máu.

Câu 3 (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Nêu ấn tượng của em về nhân vật con ếch (Ếch ngồi đáy giếng), năm ông thầy bói (Thầy bói xem voi). Các nhân vật này thể hiện những đặc điểm gì của nhân vật trong truyện ngụ ngôn? 

Trả lời: 

- Ếch ngồi đáy giếng: Ếch là một con vật nhỏ bé nhưng lại có thói kiêu căng, ngạo mạn, tầm nhìn hạn hẹp, nông cạn, thiếu hiểu biết.

- Thầy bói xem voi: Những ông thầy bói thiếu sự hiểu biết, bảo thủ, tự cho mình là đúng, không tôn trọng ý kiến người khác, không biết lắng nghe.

- Các nhân vật này thể hiện những đặc điểm của nhân vật trong truyện ngụ ngôn là: 

+ Nhân vật trong truyện ngụ ngôn thường là loài vật hoặc con người.

+ Các nhân vật thường không có tên riêng mà sẽ được gọi bằng các danh từ như: con ếch, cua, ốc, thầy bói,…

+ Các nhân vật không được miêu tả chi tiết về ngoại hình.

+ Mượn các nhân vật trong truyện ngụ ngôn để nêu lên một bài học về cách ứng xử hoặc vấn đề đạo đức của con người. 

Câu 4 (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Em rút ra bài học gì từ các truyện Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi?

Trả lời:

- Bài học từ truyện Ếch ngồi đáy giếng: 

+ Hoàn cảnh sống sẽ tác động đến suy nghĩ, lối sống của mỗi người. Nhưng ở hoàn cảnh sống nào cũng cần học cách thích nghi, thay đổi bản thân, không ngừng học tập, rèn luyện.

+ Phê phán những người có thái độ cao ngạo, coi thường người khác, suy nghĩ thiếu hiểu biết, nông cạn, chủ quan.

+ Ai cũng cần sống khiêm tốn, không được huênh hoang, kiêu căng, ngạo mạn.

- Bài học từ truyện Thầy bói xem voi:

+ Phải có cái nhìn khách quan với mọi sự việc, sự vật, đánh giá từ nhiều phía, không áp đặt cái nhìn chủ quan, phiến diện.

+ Phải có sự thấu hiểu, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của người khác.

Câu 5 (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Theo em, cách đọc hiểu một truyện ngụ ngôn và đọc hiểu một truyện cổ tích có gì khác nhau?

Trả lời: 

Cách đọc hiểu một truyện ngụ ngôn hoặc một truyện cổ tích thường dựa vào đặc trưng từng thể loại.

Câu 6 (trang 36 SGK Ngữ văn 7 tập 1)

Chọn một trong hai bài tập sau:

Sachbaitap.com