Xem thêm: Bài 7. Trí tuệ dân gian (tục ngữ)
I. Chuẩn bị đọc
Câu hỏi: Thiên nhiên tác động như thế nào đến cuộc sống của chúng ta?
Trả lời:
Đối với cuộc sống của con người, thiên nhiên là nơi cung cấp các nguồn tài nguyên để phục vụ cho cuộc sống và sản xuất sinh hoạt của con người. Đơn giản là chúng ta phải hít thở không khí từ tự nhiên, uống nước từ tự nhiên, khai thác các loại khoáng sản, lâm sản, thổ sản, hải sản… để phục vụ cho nhu cầu của mình. Thiên nhiên quyết định đến các đặc điểm hình thái và hình thức quần cư, sinh sống của con người.
II. Trải nghiệm cùng văn bản
Suy luận: Tác giả dân gian muốn nói về hiện tượng gì qua câu 6?
Trả lời:
Hiện tượng tự nhiên của trời đất, sự chênh lệch giữa thời gian ban ngày và ban đêm của các tháng. Cụ thể, đêm tháng năm rất ngắn, ngược lại thời gian của ngày vào tháng mười lại rất ngắn.
III. Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 30 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết các câu trong văn bản trên là tục ngữ?
Trả lời:
Dấu hiệu: Các câu trong văn bản đều thể hiện những kinh nghiệm của nhân dân về những hiện tượng thiên nhiên, câu ngắn gọn, có hình ảnh gần gũi.
Câu 2 (trang 30 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Các câu tục ngữ trên cùng nói về điều gì?
Trả lời:
Các câu tục ngữ cùng nói về việc nhìn đoán hiện tượng thời tiết theo kinh nghiệm dân gian.
Câu 3 (trang 30 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Điền số chữ, số dòng, số vế của các câu tục ngữ số 2,4,6 vào bảng sau (làm vào vở)
Trả lời:
Câu |
Số chữ |
Số dòng |
Số vế |
1 |
8 |
1 |
2 |
2 |
8 |
1 |
2 |
4 |
13 |
1 |
3 |
6 |
14 |
2 |
2 |
Câu 4 (trang 30 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Xác định các cặp vần từ câu tục ngữ số 2 đến số 6 và điền vào bảng dưới đây (làm vào vở):
Trả lời:
Câu |
Cặp vần |
Loại vần |
1 |
Trưa – mưa |
Vần cách |
2 |
Hạn – tán |
Vần cách |
3 |
May – bay |
Vần cách |
4 |
Đài – hai |
Vần cách |
5 |
Mưa – vừa |
Vần cách |
6 |
Sáng – tháng |
Vần cách |
Tác dụng của vần: Làm các câu tục ngữ thêm sinh động, gần gũi, dễ nhớ, dễ thuộc.
Câu 5 (trang 31 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Về hình thức, câu tục ngữ số 5 có gì khác biệt so với các câu còn lại?
Trả lời:
Câu tục ngữ số 5 không có các vế đối xứng nhau, có 3 vế.
Câu 6 (trang 31 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Theo em, các câu tục ngữ trên đây có thể giúp ích gì cho con người trong cuộc sống?
Trả lời:
Các câu tục ngữ giúp cho con người có thể nhận biết được tình hình thời tiết trong mỗi thời kỳ khác nhau của cuộc sống, đồng thời giải thích các hiện tượng đang xảy ra một cách chi tiết, cụ thể nhất, dễ hiểu nhất.
Câu 7 (trang 31 SGK Ngữ văn lớp 7 tập 2)
Em hãy hình dung một tình huống giao tiếp có thể sử dụng một trong các câu tục ngữ trên. Sau đó, viết một đoạn đối thoại hoặc một đoạn văn về tình huống này với độ dài khoảng 5,6 câu.
Trả lời:
Hoa gặp Mai trên đường tan học, nhìn dáng vẻ mệt mỏi của Hoa, Mai liền hỏi:
- Cậu làm sao thế?
- Mấy hôm nay trời cứ mưa nắng thất thường khiến tớ hơi mệt. Cứ nắng chang chang thì mau đến buổi trưa, còn hôm nào trời cứ mưa tớ chưa kịp làm được việc gì thì đã tối.
- Cậu không biết tại sao lại thế à?
- Vì sao vậy?
- Thế cậu đã nghe câu "Trời nắng chóng trưa, trời mưa chóng tối" chưa?
Sachbaitap.com
Bài viết liên quan
Các bài khác cùng chuyên mục