Soạn bài Thuỷ tiên tháng Một ngắn nhất Văn 7 tập 2 Kết nối tri thức

* Trước khi đọc: 

Câu 1 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2)

"Thời tiết bây giờ khó lường thật!" - Đó là lời nhận xét ta vẫn thường nghe. Em có cảm nhận gì về những lo lắng ẩn chứa trong đó?

Lời giải chi tiết:

- Thời tiết luôn thay đổi bất thường với các hiện tượng như băng giá, mưa đá, hạn hán, ngập mặn, …. tiềm ẩn những mối nguy cơ gây nên nhiều thiệt hại khó lường về tài sản và con người. 

Câu 2 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2)

Qua quan sát trực tiếp hoặc qua tìm hiểu các nguồn thông tin, em đã biết được những thay đổi bất thường nào trong nhịp sinh trưởng và tập tính của một số loài sinh vật? Những thay đổi bất thường ấy đã gợi lên trong em cảm nhận, suy nghĩ gì?

Lời giải chi tiết: 

Qua tìm hiểu các nguồn thông tin, em đã biết được những thay đổi bất thường trong nhịp sinh trưởng và tập tính của một số loài sinh vật. Các loài động vật đang đối phó với tình trạng nóng lên toàn cầu theo nhiều cách khác nhau. Một số di chuyển đến những khu vực mát mẻ hơn, chẳng hạn như gần các vùng Cực hoặc nơi có độ cao lớn hơn. Một số thay đổi thời gian diễn ra các sự kiện quan trọng trong cuộc sống như thời điểm sinh sản và di cư. Ví dụ loài voi châu Phi bơm máu ấm lên đôi tai lớn của chúng, sau đó vỗ nhẹ để phân tán nhiệt. Mỏ của các loài chim cũng thực hiện một chức năng tương tự - lưu lượng máu được vận chuyển đến mỏ nhiều hơn khi chim cảm thấy nóng. Đó là nguyên nhân khiến mỏ chim ấm hơn phần còn lại của cơ thể.

* Đọc văn bản

1. Theo dõi: Những cách gọi tên khác nhau đối với hiện tượng biến đổi khí hậu trên Trái Đất.

- Sự nóng lên của Trái Đất

- Sự bất thường của Trái Đất

2. Chú ý: Hiện tượng được nhắc ở đây chứa đựng lời giải thích về nhan đề của văn bản.

- Những bông hoa thủy tiên ở Bet-the-xđa, bang Ma-ri-lan vốn thường nở vào tháng Ba thì năm nay lại được nở từ đầu tháng Một là sự bất thường.

3. Theo dõi: Giải thích của tác giả về sự xuất hiện đồng thời hai thái cực của thời tiết. 

- Nhiệt độ trung bình tăng và Trái Đất nóng lên dẫn tới đất chac hơi nhiều hơn

→ Vì thế:

+ Những khu vực có khí hậu khô tự nhiên sẽ càng khô hơn

+ Tốc độ bay hơi của nước tăng, đưa nhiều hơi nước hơn vào không khí nên những khu vực gần diện tích mặt nước rộng, nơi thường có lượng mưa cao sẽ có xu hướng ẩm ướt hơn

4. Suy luận: Tại sao có thể cho rằng người ta đã nhầm lẫn khi dùng thuật ngữ “sự nóng lên của Trái Đất”? 

- Đây là một sự nhầm lẫn vì:

+ Nó gợi lên một sự đồng nhất, từ từ xảy ra, chủ yếu muốn nhắc đến nhiệt độ, hiện tượng này là bình thường, không gây ra vấn đề gì

+ Thực tế, khí hậu Trái Đất diễn ra khác hẳn, không giống nhau trên các vùng địa lí, nhanh hơn so với tốc độ biến đổi khí hậu tự nhiên trước kia, nhanh hơn khoảng thời gian để hệ sinh thái và xã hội điều chỉnh

5. Theo dõi: Cách trình bày đoạn trích dẫn dài lấy từ một nguồn tài liệu tham khảo có liên quan tới vấn đề đang bàn. 

- Cách trình bày đoạn trích dẫn dài lấy từ một nguồn tài liệu tham khảo có liên quan tới vấn đề đang bàn:

+ Trang CNN.com (ngày 07/8/2007) giới thiệu một báo cáo do WMO của Liên hợp quốc công cha

6. Liên hệ: Hiện tượng thời tiết cực đoan đang diễn ra thế nào trong thời điểm hiện nay?  

- Xu hướng hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng cực đoan tiếp tục đến tận mùa hè 2008

+ Những cơn mưa lớn chưa từng thấy ở bang Iowa khiến sông Cedar tràn bờ và trung tâm thành phố Cedar Rapids bị lụt

+ Mực nước sông cao hơn mặt nước biển đến 9,1 m

* Sau khi đọc

Câu 1 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Hãy chọn trong văn bản một cụm từ có thể khái quát được nội dung chính của vấn đề mà tác giả muốn trao đổi.

Lời giải chi tiết: 

- Chọn trong văn bản một cụm từ có thể khái quát được nội dung chính của vấn đề mà tác giả muốn trao đổi:

+ Sự bất thường của Trái Đất 

Câu 2 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Nhan đề của văn bản đã gợi cho em những ấn tượng, suy nghĩ gì? Chi tiết hoa thủy tiên nở đầu tháng Một có thể được xem là một chi tiết "đắt" hay không? Vì sao?

Lời giải chi tiết: 

- Nhan đề của văn bản đã gợi cho em những ấn tượng, suy nghĩ:

+ Em thấy kì lạ và ấn tượng với nhan đề “Thủy tiên tháng Một” vì khi đọc nhan đề em nghĩ rằng bài viết sẽ nói về hoa Thủy Tiên nhưng không phải như thế. 

Câu 3 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

"Sự bất thường của Trái Đất" đã được tác giả làm sáng tỏ qua những bằng chứng nào? Dựa vào trải nghiệm riêng của em, hãy bổ sung bằng chứng cho vấn đề này.

Lời giải chi tiết: 

- “Sự bất thường của Trái Đất” đã được tác giả làm sáng tỏ qua những bằng chứng:

+ Nhiệt độ trung bình Trái Đất tăng sẽ dẫn đến hiện tượng thời tiết bất thường: nóng, hạn hán, bão, lũ lớn hơn

+ Những bông hoa thủy tiên ở Bet-the-xđa, bang Ma-ri-lan vốn thường nở vào tháng Ba thì năm nay lại được nở từ đầu tháng Một là sự bất thường.

- Dựa vào trải nghiệm riêng của em, hãy bổ sung bằng chứng cho vấn đề này: 

+ Sự gia tăng tần suất và cường độ của các đợt nắng nóng khắc nghiệt

+ Lượng mưa lớn

+ Hạn hán xảy ra nhiều hơn

Câu 4 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Theo em, trong văn bản, đoạn văn nào thể hiện rõ mối quan hệ nhân quả giữa các sự kiện thuộc loại "sự biến đổi cực đoan của thời tiết"? Cho biết vì sao em xác định như vậy.

Lời giải chi tiết: 

- Theo em, trong văn bản, đoạn văn thể hiện rõ mối quan hệ nhân quả giữa các

sự kiện thuộc loại “sự biến đổi cực đoan của thời tiết":

+ Đoạn văn thứ 2: Từ “Sự bất thường của Trái Đất đến “trong sân nhà tôi”

- Em xác định như vậy vì:

+ Đoạn văn có nêu nguyên nhân: nhiệt độ trung bình toàn Trái Đất tăng lên

+ Kết quả: Các hiện tượng thời tiết bất thường: bão, lũ, mưa, cháy rừng, … dữ dội hơn 

Câu 5 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

 Hãy chỉ ra những dấu hiệu chứng tỏ khi viết văn bản này, tác giả đã sử dụng nhiều tài liệu tham khảo cần thiết.

Lời giải chi tiết: 

- Dấu hiệu chứng tỏ khi viết văn bản này, tác giả đã sử dụng nhiều tài liệu tham khảo cần thiết.

+ Trang CNN.com giới thiệu một báo cáo do WMO công cha

+ Tập phim Thoai-lai Dôn… 

Câu 6 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Tác giả đã đưa vào văn bản rất nhiều số liệu. Đó là những số liệu nào? Việc dẫn số liệu như vậy có ý nghĩa gì?

Lời giải chi tiết: 

- Tác giả đã đưa vào văn bản rất nhiều số liệu:

+ 23 000 ngôi nhà xây bằng gạch đất

+ ít nhất 62 người thiệt mạng

+ đợt sóng cao đến 4,6 m

+ 68 hòn đảo của Man-đi-vơ

+ nhiệt độ xuống -22 độ C

+ tuyết rơi dày 25cm

….

- Việc dẫn số liệu như vậy có ý nghĩa: chứng minh hậu quả nặng nề của hiện tượng Trái Đất nóng lên 

Câu 7 (trang 82, SGK Ngữ văn 7, tập 2)

Nêu lên điều có ý nghĩa nhất mà em thu nhận được sau khi đọc văn bản này.

Lời giải chi tiết: 

- Em cảm thấy lo lắng trước những hệ lụy mà sự nóng lên bất thường của Trái Đất mang lại

- Em thấy yêu và trân trọng Trái Đất nhiều hơn, sẽ tự nhủ luôn giữ gìn và góp phần nhỏ bảo vệ ngôi nhà chung Trái Đất

* Viết kết nối với đọc 

Hãy viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày hiểu biết và suy nghĩ của em về tác động của biến đổi khí hậu ở vùng miền em đang sống.

Đoạn văn tham khảo:

Hiện nay, sự biến đổi khí hậu toàn cầu đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Biểu hiện rõ nhất là sự nóng lên của trái đất, là băng tan, nước biển dâng cao, bão lũ, sóng thần, động đất, hạn hán và giá rét kéo dài. Nguyên nhân dẫn tới việc biến đổi khí hậu là do có sự thay đổi của môi trường thiên nhiên. Tuy nhiên nguyên nhân có tác động lớn nhất chính là do con người. Ở nơi em sống là Hà Nội, nơi có mật độ dân số gia tăng nhanh chóng, nhu cầu nhà ở, lương thực tăng cao, các nhà máy xí nghiệp. Sự mất cân bằng trong hệ sinh thái đã dẫn đến những thay đổi trong khí hậu trên toàn cầu. Từ vài năm trở lại đây nhân loại phải đứng trước những đe dọa của thiên nhiên: tình trạng hạn hán kéo dài ảnh hưởng tới vấn đề cây trồng vật nuôi, lũ lụt, thiên tai, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, thiếu nước sinh hoạt hoặc ô nhiễm nguồn nước kinh tế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nông dân. Vậy nên chúng ta cần chủ động nâng cao ý thức bảo vệ môi trường như trồng nhiều cây xanh, tuyên truyền mọi người có ý thức bảo vệ môi trường, ...

Sachbaitap.com