Soạn bài Tiền bạc và tình ái Văn 12 Chân trời sáng tạo tập 1

Trước khi đọc

Câu hỏi (Trang 136, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1):

Thói keo kiệt là một trong những đối tượng của tiếng cười trào phúng trong văn chương. Bạn hãy lấy một ví dụ minh hoạ.

Lời giải:

Nhân vật Ebenezer Scrooge trong tác phẩm “A Christmas Carol” của Charles Dickens. Scrooge được miêu tả là một người đàn ông giàu có nhưng cực kỳ keo kiệt, luôn tính toán chi li từng đồng xu và thường xuyên từ chối giúp đỡ người khác. Câu chuyện theo dõi hành trình của ông từ một người keo kiệt trở thành một người rộng lượng sau khi được các linh hồn của Giáng sinh thăm viếng, giúp ông nhìn thấy hậu quả của sự ích kỷ và tầm quan trọng của việc chia sẻ với cộng đồng. Đây là một ví dụ về cách mà văn chương sử dụng hình ảnh của những người keo kiệt để phê phán và đồng thời mang lại thông điệp tích cực về sự thay đổi và cải thiện bản thân.

Trong khi đọc

Câu hỏi 1 (Trang 136, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Đây là màn độc thoại của Ác-pa-gông khi phát hiện tráp tiền bí mật bị đánh cắp. Lão sẽ than vãn một mình hay kêu than với người khác?

Lời giải:

Lão kêu trời kêu đất, than vãn với người khác.

Câu hỏi 2 (Trang 137, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Hãy hình dung giọng điệu, hành động, cử chỉ của Ác-pa-gông trong đoạn độc thoại này.

Lời giải:

Giọng điệu: trách móc, than vãn, trú tréo, đau khổ

Hành động, cử chỉ: Cảm thấy mọi người như coi mình là trò đùa, nhìn ai cũng giống như kẻ tham gia vào vụ trộm của mình.

Câu hỏi 3 (Trang 138, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Ác-pa-gông và Va-le-rơ có đang nói về cùng một sự việc không?

Lời giải:

Ác-pa-gông và Va-le-rơ không nói về cùng một sự việc.

Câu hỏi 4 (Trang 139, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Với mỗi nhân vật, “kho vàng" và “tình yêu" ở đây là gì?

Lời giải:

- Ác-pa-gông: kho vàng là tiền bạc

- Va-le-rơ: tình yêu là kho vàng

Câu hỏi 5 (Trang 140, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Chú ý sự gia tăng xung đột giữa hai nhân vật.

Lời giải:

- Xung đột về tiền bạc:

+ Ác-pa-gông là người hám tiền, chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân và không ngần ngại thể hiện lòng tham.

+ Va-le-rơ, ngược lại, là người chân thành và không chấp nhận việc nhận hối lộ.

- Xung đột về tính cách:

+ Ác-pa-gông có tính cách tham lam, không trung thực và thường xuyên đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu.

+ Va-le-rơ là người chân thành, không thèm quan tâm đến tiền bạc và luôn giữ vững nguyên tắc của mình.

Sau khi đọc

Câu hỏi 1 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Tóm tắt các sự kiện chính và hành động của các nhân vật. Từ đó xác định tình huống hài kịch của văn bản.

Lời giải:

- Sự kiện 1. Tính keo kiệt của Ác-pa-gông ngày càng bộc lộ rõ khi lão mất tráp bạc, kêu la trời đất.

- Sự kiện 2. Va-le-rơ bày tỏ tình cảm với con gái Ác-pa-gông, mặc cả nếu ưng thuận thì mới trả lại tráp tiền cho lão.

=> Tình huống hài kịch của văn bản được tạo nên từ sự tham lam và tình yêu quá mức của Ác-pa-gông đối với tiền bạc, khiến ông ta trở nên hoảng loạn và mất kiểm soát khi mất tiền.

Câu hỏi 2 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Màn độc thoại Ác-pa-gông kêu mất tiền (Hồi IV lớp 7) được coi là phần cao trào của toàn bộ vở kịch Lão hà tiện, bộc lộ rõ nhất tính cách của nhân vật. Hãy liệt kê vào ô tương ứng một số lời của Ác-pa-gông nói với mình và với các đối tượng khác (làm vào vở). Qua đó, bạn có nhận xét gì về ngôn ngữ giao tiếp của kịch?

Lời giải:

→ Ngôn ngữ trong vở kịch gần với đời sống và đậm tính gây cười.

Câu hỏi 3 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Gọi tên cảm xúc (theo trình tự tăng cấp) của Ác-pa-gông khi kêu mất tiền. Phân tích một số chi tiết (từ ngữ, hình ảnh, ngữ điệu…) để làm rõ các cảm xúc này.

Lời giải:

Các cảm xúc của Ác-pa-gông khi kêu mất tiền theo trình tự tăng cấp có thể được gọi tên là: bối rối, tức giận, và tuyệt vọng.

Phân tích một số chi tiết trong văn bản:

-Từ ngữ: Ác-pa-gông sử dụng những từ ngữ mạnh mẽ và biểu cảm để diễn tả sự hoảng hốt và tuyệt vọng của mình, như “trời đất ơi”, “cướp mất”, “đâu rồi”.

-Hình ảnh: Mô tả Ác-pa-gông chạy nháo nhào khắp nơi, lục lọi mọi ngóc ngách để tìm kiếm tráp tiền, tạo nên hình ảnh hài hước và đáng thương cùng lúc.

-Ngữ điệu: Sự thay đổi giọng điệu từ hoảng hốt sang tức giận và cuối cùng là tuyệt vọng, phản ánh sự tăng cấp của cảm xúc trong Ác-pa-gông.

Những chi tiết này không chỉ làm nổi bật cảm xúc của Ác-pa-gông mà còn tạo nên sự hài hước cho tình huống, khiến người đọc cảm thấy giải trí mà vẫn suy ngẫm về bản chất con người và giá trị của tiền bạc so với các mối quan hệ xã hội.

Câu hỏi 4 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Chỉ ra cách phân tuyến nhân vật trong văn bản Tiền bạc và tình ái, từ đó xác định xung đột của màn kịch.

Lời giải:

- Trong văn bản “Tiền bạc và tình ái”, nhân vật được phân tuyến dựa trên mối quan hệ và xung đột giữa họ. Các nhân vật chính thường được chia thành hai nhóm:

+ Nhóm thứ nhất là những người theo đuổi lợi ích vật chất.

+ Nhóm thứ hai là những người theo đuổi tình yêu và các giá trị tinh thần.

- Xung đột chính trong màn kịch này nảy sinh từ sự đối lập giữa hai nhóm nhân vật này. Một mặt, có những nhân vật như lão hà tiện Ác-pa-gông, người chỉ quan tâm đến tiền bạc và sẵn sàng hy sinh mọi thứ, kể cả mối quan hệ với con cái và người hầu của mình, để bảo vệ tài sản của mình. Mặt khác, có những nhân vật như Va-le-rơ, người chìm đắm trong tình yêu và không quan tâm đến tiền bạc. Xung đột giữa Ác-pa-gông và Va-le-rơ là một ví dụ điển hình, khi Ác-pa-gông nghi ngờ Va-le-rơ lấy cắp tiền của mình và Va-le-rơ lại đang lo lắng cho mối quan hệ tình cảm của mình.

Như vậy, xung đột của màn kịch được tạo nên bởi sự va chạm giữa hai quan điểm sống và hai hệ giá trị khác biệt: một bên là tiền bạc và quyền lực, một bên là tình yêu và đạo đức. Điều này tạo nên những tình huống trớ trêu và hài hước, đồng thời phản ánh những bất cập trong xã hội thời bấy giờ.

Câu hỏi 5 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Nêu một số thủ pháp trào phúng trong màn tra hỏi (hồi V lớp 3).

Lời giải:

* Lão Khiết và việc chia tiền:

- Lão Khiết đã bị lừa khi nhận được một tờ tiền giả. Thay vì giận dữ, ông vẫn thấy vui vẻ vì được chia tiền. Đây là một ví dụ về sự đối lập giữa việc bị lừa và niềm vui của ông.

- Nghệ thuật xây dựng và phát triển tình huống:

+ Giọng văn mỉa mai, sử dụng thủ pháp cường điệu.

+ Ngòi bút miêu tả sắc sảo, thể hiện rõ nét riêng của từng nhân vật.

* Ác-pa-gông và tráp tiền bị mất cắp:

- Ác-pa-gông kêu mất tiền sau khi phát hiện tráp tiền bí mật bị đánh cắp. Ông ta than vãn và trú tréo với người khác.

- Nghệ thuật trào phúng:

+ Giọng điệu: than vãn, trách móc, trú tréo, đau khổ.

+ Hành động, cử chỉ: Cảm thấy mọi người như coi mình là trò đùa, nhìn ai cũng giống như kẻ tham gia vào vụ trộm của mình.

* Xung đột giữa Ác-pa-gông và Va-le-rơ:

- Ác-pa-gông chỉ quan tâm đến tráp tiền bị mất cắp, trong khi Va-le-rơ đang nói về tình yêu của anh dành cho con gái của lão.

- Phân tuyến nhân vật:

+ Kho vàng với Ác-pa-gông là tiền bạc.

+ Với Va-le-rơ, “tình yêu” chính là kho vàng quý giá nhất 

Câu hỏi 6 (Trang 141, SGK Ngữ văn 12 - CTST tập 1)

Câu hỏi:

Phần cuối hài kịch Mô-li-e nói chung và Lão hà tiện nói riêng thường xuất hiện yếu tố bất ngờ, có xu hướng giảm nhẹ mâu thuẫn, đi đến kết thúc vui vẻ. Bạn có suy nghĩ gì về cách kết thúc này? 

Lời giải:

Về phần cuối của hài kịch Mô-li-e nói chung và “Lão hà tiện” nói riêng, thường kết thúc bằng một yếu tố bất ngờ, giảm nhẹ mâu thuẫn và mang đến một kết cục vui vẻ. Cách kết thúc này tạo nên sự hài hòa và nhấn mạnh thông điệp tích cực, cho thấy dù có xảy ra mâu thuẫn hay xung đột, cuối cùng mọi chuyện đều có thể được giải quyết một cách hòa bình và vui vẻ. Điều này phản ánh quan điểm lạc quan của Mô-li-e về cuộc sống và con người, đồng thời cũng mang lại cho khán giả cảm giác thoải mái và hạnh phúc khi kết thúc vở kịch. Đây có thể được xem là một phương pháp nghệ thuật nhằm nâng cao tinh thần và giá trị nhân văn trong văn học.

Sachbaitap.com